2017’de İnsani Geçim Ücreti ne oldu?

Tarih: 20 Ocak 2017

Türkiye İktisadi Girişim ve İş Ahlakı Derneği (İGİAD) İnsani Geçim Ücreti (İGÜ) rakamlarını açıkladı. Ortalama büyüklükte bir ailenin, insani şartlarda aylık geçimini sağlayabileceği ücreti ifade eden İnsani Geçim Ücreti (İGÜ), İstanbul için 2.154 TL olarak hesaplanırken, Türkiye ortalaması 1.666 TL oldu.

Türkiye İktisadi Girişim ve İş Ahlakı Derneği (İGİAD) İnsani Geçim Ücreti (İGÜ) Tespit Komisyonu, her yıl Aralık ayında yaptığı araştırma ile Türkiye’de farklı bölgelerdeki ailelerin geçinebilmesi için gerekli olan asgari ücret seviyesini tespit ediyor. 2004 yılından beri Asgari Geçim Ücreti (AGÜ) ismiyle İstanbul için yapılan çalışma, 2014 yılı itibariyle İGÜ olarak, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) İstatistiki Bölge Sınıflaması’nda yer alan 12 farklı bölge için yapılıyor.

İGÜ, İGİAD Başkanı Ayhan Karahan, Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Yusuf Alpaydın ve Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Adem Korkmaz’ın katılımıyla İstanbul’da düzenlenen basın toplantısında açıklandı.

“İGÜ, asgari ücrete alternatif”

İşgörenlere ödenen asgari ücretin, toplumsal dayanışma ve refah seviyesi açısından önemli bir gösterge olarak kabul edildiğini vurgulayan İGİAD Başkanı Ayhan Karahan, “Derneğin devletin her yıl açıkladığı asgari ücrete alternatif olarak sunduğu İnsani Geçim Ücreti (İGÜ), iş görenlerin harcamaları üzerinden reel rakamlarla hesaplanmakta olup; işletmelerde uygulanması halinde gelir dağılımının iyileşmesine, refah seviyesinin artmasına, toplumsal dayanışmanın gelişmesine katkı sağlayacaktır. İnsani Geçim Ücretinin (İGÜ) işletmelerde uygulanması maliyet artışı getirmez, aksine verimliliği ve bereketi artırır” dedi.

“Vergi yükü azaltılmalı, bölgesel asgari ücrete geçilmeli”

Derneğin iş dünyasına alternatif olarak sunduğu ve reel rakamlarla hesaplanan İGÜ’nün pratikte uygulanması ya da uygulama yönünde gayret gösterilmesi için tüm işverenlere tavsiye ettiklerini belirten Karahan, “Devletin her yıl asgari ücreti belirlerken İGİAD’ın belirlediği İnsani Geçim Ücretini (İGÜ) dikkate alması, asgari ücrette işgören ve işverenden alınan vergi yükünün azaltılması ve bölgesel asgari ücrete geçilmesi önem arz etmektedir” şeklinde konuştu.

İGÜ hesaplamasını nasıl yaptıklarını anlatan Yrd. Doç. Dr. Yusuf Alpaydın ise “Ağırlıklı olarak Türkiye İstatistik Kurumu tarafından hazırlanan istatistikleri kullanıyoruz. Bunlardan birincisi TÜİK’in tüketici istatistikleri. Gıda, konut, giyim gibi farklı branşlarda ve farklı alanlarda maliyetlerle ilgili enflasyon hesaplarında kullanılan veriler. TÜİK’in hane halkı bütçe anketi, hanelerin tüketim kalıplarını ve yaşam kalıplarını ortaya çıkaran bir araştırma. Adrese dayalı nüfus verileri, SGK’dan aylık alanların verileri, işgücü istatistikleri gibi birçok veri kaynağını kullanarak hesapladık” bilgisini verdi.

Alpaydın, İnsani Geçim Ücreti’nin bölgelere göre farklılık göstermesinin sebebini de, “TÜİK tarafından sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeylerine göre sınıflandırılmış 12 tane bölge var. Bu bölgelerin kendi içinde yaşam kalıpları, gelişmişlik ve tüketim düzeyleri birbirine benziyor. Gıdanın ve ulaşımın bölgelere göre maliyeti ise birbirinden farklı. İstanbul’da konut ve ulaştırma çok fazla maliyetli iken, daha küçük şehirlerde bu maliyetler düşük oluyor. Bu nedenle bölgesel olarak ciddi farklar ortaya çıkıyor” sözleriyle açıkladı.

“İGÜ, aileyi de içine alan bir çalışma”

İnsani geçim ücretinin ne olduğu hakkında bilgiler veren Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Adem Korkmaz da, şunları söyledi:

“İGÜ, derneğin kendi çalışanları için başlattığı daha sonra Türkiye çapında genişleterek insan temelli, çalışanları bir üretim faktörü olmasının ötesinde toplum içinde sosyal ve anlamlı bir varlık olarak gören ve işletmeyi toplumun bir ailesi olarak gören yaklaşımın ortaya koyduğu sonuç. Rakamlar yıllara göre değişebilir. Asgari ücret ile arasındaki fark açılabilir ya da kapanabilir.

Asgari ücret, yıldan yıla politik ve ekonomik gelişmelere bağlı olarak bir uzlaşma ücretidir. İGÜ, tamamen çalışanların toplum içinde onurlu şekilde yaşamlarını sürdürecekleri ve aileyi içine alan, ciddi şekilde analizlerin yapıldığı, Türkiye’deki aile büyüklüğü ve bu aile büyüklüğü içinde çalışanların sayısı gelir esnekliklerini içine alan hesaplama yöntemi ile ortaya çıkıyor.”