AB ve ABD arasında müzakereleri devam eden Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı Anlaşması (TTIP) şekillenmeye başladı. 30 bölümden oluşacak anlaşma taslak metninde AB ile ABD’nin henüz uzlaşmaya varamadıkları konulardan birisi de tarımda gümrük tarifeleri ve coğrafi işaretlemeler…
TTIP müzakerelerinin 14. Turu, 11-15 Temmuz 2016 tarihleri arasında Brüksel’de gerçekleştirildi. Müzakerelerin son turunda anlaşma taslağının her başlığı ile ilgili ilerleme kaydedildiği bildirilirken, taslak metinde AB ve ABD’nin henüz uzlaşamadığı noktalar da mevcut. Müzakere ekipleri, uzlaşı sağlanamayan konularda görüşmelerini sürdürecek.
Son şekli üzerinde çalışılan anlaşma metni 30 bölümden oluşacak. Anlaşmanın pazara giriş, regülasyonlarda işbirliği ve küresel ticaret kuralları olarak üç ana bölümde toplanan konularda gelinen nokta şöyle:
Pazara giriş: AB, tarifeler, hizmetler ve kamu alımları alanlarında aynı düzeyde açılım olmasını hedefliyor, ancak gelinen nokta henüz bu düzeye ulaşmaktan uzak. AB ile ABD arasında ticarete konu olan mallar üzerindeki tarifelerin yüzde 97’sinde uzlaşıya varıldı. Ancak tarımda gümrük tarifeleri ve coğrafi işaretleme konularında henüz uzlaşı sağlanmadı. Hizmetler alanında taraflarca iki kez öneri sunuldu. Bu önerilerin değerlendirilmesi sonucunda hâlihazırda mevcut anlaşmaların da ötesine geçen önemli bir açılım sağlanması hedefleniyor. Kamu alımları konusunda ABD’nin 2016 yılı başında sunduğu öneri AB işletmelerine ABD pazarına sınırlı erişim sağlaması nedeniyle, AB’nin yerel düzeydeki kamu alımlarına erişim yönündeki talebini karşılamaktan uzak görünüyor. Gümrük tarifelerinde indirim ve kamu alımlarına erişim müzakerelerinde bugüne kadar elde edilen sonuç, AB’nin beklentilerini karşılamaktan uzak olarak nitelendiriliyor. AB Başmüzakerecisi bu durumu “endişe verici” olarak nitelendiriyor.
Regülasyonlarda işbirliği: Ürünlerin onay ve pazara sunumu işlemleri ile ilgili kuralların sadeleştirilmesi yönündeki müzakerelerde; kimyasallar, kozmetikler, tıbbi cihazlar, mühendislik, farmasötikler, tekstil ve otomotiv olmak üzere 7 sektör ele alındı. Ticaret karşısındaki teknik engeller, bitki ve hayvan sağlığı alanlarında anlaşma metni üzerinde uzlaşı sağlandı. Avrupa Birliği’ndeki KOBİ’lerin ABD’ye makine ürünleri ihracatında, maliyeti yüksek uyumluluk değerlendirme testlerinden geçme zorunluluğundan kaynaklanan sorunlar da ABD’ye iletildi.
Küresel ticaret kuralları: 21. Yüzyılın ticaret kuralları üzerinde uzlaşıya varmayı hedefleyen AB ile ABD arasında, istihdam kuralları ve çevrenin korunması başlığı altında kapsamlı müzakereler gerçekleştirildi. Bu kapsamda “Enerji ve hammaddeler” başlığında yeşil teknolojiler alanında yenilikçilik ve ticaretin artırılmasını hedefleyen öneriler gündeme getirildi. AB bu başlık altında sunduğu önerisiyle, ABD’nin doğal gaz ihracatında lisans gerekliliğini kaldırmasını talep ediyor.
AB ile ABD arasında imzalanması öngörülen ve dünyanın en büyük ekonomik alanlarından birisini oluşturacak olan TTIP’da ABD’ye büyük tavizler verildiği eleştirisi, meydanların yanı sıra bazı Avrupalı siyasetçiler tarafından da dile getiriliyor.
(3)
