Fiyatlarında yaşanan büyük oranlı değişimlerle gıda enflasyonuna önemli ölçüde etki eden sebze ve meyvelerde kaçağın önüne geçilmesi amacıyla belediyelerin denetimleri etkinleştiriliyor. Belediyeler tarafından şehir merkezlerinin giriş ve çıkışları ile şehirlerararası yollarda kurulacak kontrol ve denetim noktalarında, araçlarda yüklü bulunan ürünlerin Merkezi Hal Kayıt Sistemi’ne bildirilip bildirilmediği sorgulanacak.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile İçişleri Bakanlığı’nın Kontrol ve Denetim Noktalarının Kurulmasına ve İşletilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliği, 4 Ağustos’ta Resmi Gazete’de yayımlandı.
Tebliğ ile 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca belediyelerce gerekli denetim faaliyetlerinin icra edilebilmesini teminen il ve ilçe merkezlerinin giriş ve çıkışları ile şehirlerarası yollarda kontrol ve denetim noktalarının kurulması ve işletilmesine ilişkin usul ve esaslar belirlendi.
Kontrol ve denetim noktaları kurulacak
Tebliğe göre kontrol ve denetim noktası kuracak belediyelerce, bu noktaların il ve ilçe merkezlerinin giriş ve çıkışları ile şehirlerarası yollarda bulunmasına ve buraların trafik düzenini ve güvenliğini olumsuz etkilemeyecek konumda ve yapıda olmasına dikkat edilecek.
Kontrol ve denetim noktalarının kurulmasına yönelik büyükşehir belediyelerince belirlenen yerler ilin, diğer belediyelerce belirlenen yerler ise noktanın il belediyesince kurulması halinde ilin, ilçe belediyesince kurulması halinde ise ilçenin mülki idare amirinin onayına sunulacak.
Kontrol ve denetim noktaları, mevcut güzergâh üzerinde yol kenarı denetim yetkisi bulunan diğer kurumların denetim noktalarına uygun bir uzaklıkta olacak ve nakil vasıtalarının, can ve mal güvenliğini riske atmadan duraklayabileceği ya da giriş ve çıkış yapabileceği şekilde, bu noktalarda görev yapacak personelin ihtiyaçları da göz önünde bulundurularak tesis edilecek. Gerekli her türlü teknik donanım, araç, gereç ve demirbaşlar belediyeler tarafından karşılanacak.
Yol kenarı denetim istasyonları da kullanılabilecek
Belediye sınırları içinde yer alan Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından yurt genelinde kurulan yol kenarı denetim istasyonları da belediyelerce kontrol ve denetim maksadıyla kullanılabilecek.
Bu amaçla Ticari Amaçla Yük ve Yolcu Taşımacılığı Yapan Araçlara Yönelik Yol Kenarı Denetim Hizmetlerinin Yürütülmesi Hakkında Protokole taraf olmak isteyen belediyeler, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığına başvuracaklar.
Belediyelerce kurulmuş ya da kurulacak olan kontrol ve denetim noktaları da diğer kurumlarla yapılacak protokoller kapsamında ortak denetim noktası olarak kullanılabilecek.
Hal yöneticisi ya da zabıta denetleyecek
Kontrol ve denetim noktalarındaki denetimler, hal yöneticisi ya da hal zabıtası ve/veya hal yöneticisince görevlendirilen diğer personel tarafından yerine getirilecek. Sebze ve meyve toptan ticaretinde, şehirlerarası mal taşımacılığı süreklilik gösterdiğinden, sebze ve meyve sezonu dikkate alınmak suretiyle yeterli düzeyde denetim yapılabilecek şekilde personel planlaması yapılacak. İhtiyaç halinde bu noktalarda, ilgili belediyenin talebi üzerine mülki idare amiri tarafından kolluk kuvvetlerinden de yeterli sayıda personel görevlendirilecek.
Sebze ve meyvelerin kaydı sorgulanacak
Söz konusu noktalarda durdurulan araçlarda yüklü bulunan sebze ve meyvelerin, Merkezi Hal Kayıt Sistemi’ne bildirilip bildirilmediği Sistem üzerinden alınan künye belgelerinin kontrolü ile tespit edilecek. Kontrol; malların üretim yerini, cinsini, miktarını, hangi üretici ve işletmeye ait olduğunu, varsa sertifika bilgilerini ve Bakanlık ile Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca uygun görülecek diğer hususları ihtiva eden barkodlu etiketi veya bu bilgileri içeren künye belgesi üzerinde yer alan ya da nakil esnasında beyan edilecek künye numarasının sistemden sorgulanması suretiyle yapılacak.
Özel ve işletim yetkisi devredilmiş toptancı hal işletmeleri ve bu işletmelerde görevli kişiler, kontrol ve denetim noktalarında denetim yapamayacak ve ceza tutanağı düzenleyemeyecek.
İdari para cezası ve cezalı hal rüsumu uygulamasında, denetim yapmakla görevli ve yetkili personelce, Sebze ve Meyve Ticareti ve Toptancı Halleri Hakkında Yönetmelik eklerinde yer alan tutanaklar düzenlenecek.
Tebliğin yürürlüğe giriş tarihinden önce kurularak işletilmekte olan kontrol ve denetim noktaları, Tebliğde belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde kullanılmaya devam edilecek.
Tebliğ hükümlerini Gümrük ve Ticaret Bakanı ile İçişleri Bakanı birlikte yürütecek.
(2)