CHP Adana Milletvekili Elif Doğan Türkmen, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik’e, 4 Ağustos itibariyle emanet alımlara başlayan Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) mısır alım fiyatını ne zaman açıklayacağını sordu.
Çukurova Bölgesinin önemli tarımsal ürünlerinden olan mısır da hasadın başlamasına rağmen alım fiyatının açıklanmaması Meclis gündemine taşındı. CHP Adana Milletvekili Elif Doğan Türkmen, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik’in yanıtlaması istemiyle verdiği yazılı soru önergesi ile Çukurova çiftçisinin mağduriyetini dile getirdi.
Çukurova’da mısır hasadı yapılmaya başlandığını, Toprak Mahsulleri Ofisi’nin de (TMO) emanet alımlara başlamasına rağmen, mısırın fiyatının halen açıklanmadığına dikkat çeken Türkmen, “Fiyat belirsizliğinden endişe duyan üreticiler, biran önce paraya çevirebilmek adına geçen yıldan daha düşük fiyatlarla ürünlerini tüccara satmak zorunda kalmakta, dolayısıyla mağdur olmaktadırlar” dedi.
Mısırda nem oranı neden düşürüldü?
Mısır alım fiyatlarının açıklanmamasının yanı sıra TMO’nun mısır nem oranını 15’ten 14’e çeken kararının da bölge üreticisine yeni mağduriyetler yaşattığını vurgulayan Türkmen, şunları söyledi:
“Daha önceki yıllarda açıklanan nem oranı üzerinde mal getiren çiftçinin ürününü, nem derecesine göre belirli bir kesinti yaparak alan Ofis, bu yıl hem bu oranı 14’e çekmiş, hem de bu oranın üzerinde neme sahip mısırları almayacağını deklare etmiştir.
Çukurova Bölgesi’nde üretim yapan çiftçinin 97’si ürününü bu nem oranına çekebilecek, kurutabilecek depolama imkanlarına sahip değildir. Ayrıca TMO; geçmiş yıllarda açıklanan nem oranı üzerinde olan ürünleri, derecesine göre belirli bir kesinti yaparak alırken, bu yıl almayacak olması da üreticinin yine tüccara mahkum olmasına ve dolayısıyla yeni mağduriyetlere uğramasına neden olacaktır.
Üreticilerin ürünlerini tüccara düşük bedellerle vermek zorunda bırakılmaması ve Ofisin piyasa fiyatlarını dengeleyen görevini yerine getirebilmesi için vakit geçirilmeden mısır alım fiyatı açıklanmalı, baz olarak belirlenen ürün nem miktarının üzerindeki ürünler de geçmiş yıllarda olduğu gibi yine alınmalıdır. Aksi takdirde ‘çiftçinin kara gün dostu’ denen TMO, kendi eliyle çiftçiyi karanlığa itecektir.”
TMO, kendi depolarında neden kurutmuyor?
Önergesinde TMO’nun nem oranını 15’ten 14’e çekme gerekçesini de soran Türkmen, Bakan Çelik’e “Üreticinin büyük bir çoğunluğunun ürünlerini belirlenen nem oranına çekecek, kurutacak depolama imkanı bulunmadığı dikkate alındığında, Ofis neden geçen yıllarda olduğu gibi bu ürünleri alarak kendi depolarında kurutmamaktadır? Bu uygulamanın çiftçiye ve Ofise faydası nedir?” diye sordu.
TMO mısır alımlarına 4 Ağustos’ta başladı
2015 yılında; 20 Ağustos itibariyle taahhütname karşılığı mısır alımlarına başlayan, 3 Eylül itibariyle de fiyat açıklayan TMO, mısır alımı için depolama ve finansal olarak tüm hazırlıkların tamamlandığı açıklamasını yapmıştı. Açıklamada, şunlar kaydedilmişti:
“2016 yılı mısır hasadı normal dönemden daha erken başlamış olup, Çukurova’nın bazı yörelerinde mısırlar yüksek rutubetli (%21-23) hasat edilmektedir.
Hasatla birlikte üreticilerimizin depolama ve finansman sıkıntısı çekebileceği düşünülerek 4 Ağustos 2016’dan itibaren ÇKS belgesi bulunan üreticilerimize, ürün rutubeti %14 ve altı olan ürünlerini, fiyat açıklanıncaya kadar taahhütname karşılığı TMO işyerlerine teslim etme veya emanete bırakarak avans alabilme imkânı getirilmiştir.
Üreticilerimiz ürünlerini 2015 yılı mısır alım fiyatı olan 725 TL/Ton üzerinden emanete bırakarak finansman ihtiyacını karşılamak amacıyla makbuz senedi karşılığı, ürün bedelinin %30’u kadar avans alabilecektir. İsteyen üreticiler de TMO’nun anlaşmalı olduğu bankalardan kredi kullanabilecektir.
Bu şekilde, üreticilerimize depolama ve finansman imkânı sağlanarak piyasaların işlemesi, arz ve talebin dengeli seyretmesi amaçlanmaktadır.
Ayrıca, 4 Ağustos 2016’dan itibaren hiçbir şekilde mısır satışı ve teslimi yapılmamasına karar verilmiştir.”
Açıklamada, piyasaların yakından takip edildiği ve üretici mağduriyetinin yaşanmaması için her türlü adımın atılacağı da vurgulanmıştı.
(14)
