Merkez Bankası, gıda ve alkolsüz içecekler grubu yıllık enflasyonunun Aralık ayında 2,10 puan artarak yüzde 5,65’e yükselmesinde, mevsimsellikten arındırılmış işlenmemiş gıda fiyatlarındaki kayda değer yükselişin belirleyici olduğunu bildirdi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Aralık ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu’na göre; kur, vergi artışları ve enerji fiyatları enflasyonu yükseltti.
Aralık ayının özellikle Türk lirasındaki değer kaybına bağlı olarak tüketici fiyatları üzerinde üretici fiyatları kaynaklı maliyet baskılarının güçlendiği bir dönem olduğuna işaret edilen raporda, gıda enflasyonuna ilişkin tespitlere de yer verildi. Rapordan bazı bölümler şöyle:
Gıda yıllık enflasyonu
“Aralık ayında tüketici fiyatları yüzde 1,64 oranında artmış ve yıllık enflasyon 1,53 puan yükselerek yüzde 8,53 olmuştur. Alt grupların yıllık tüketici enflasyonuna katkıları incelendiğinde, bir önceki aya göre gıda, alkol-tütün, enerji ve temel mal gruplarının katkılarının sırasıyla 0,49, 0,44, 0,33 ve 0,22 puan arttığı gözlenmiştir. Bu dönemde hizmet grubunun katkısı ise görece yatay seyretmiştir.
Aralık ayı Para Politikası Kurulu Toplantı Özeti’nde ifade edildiği üzere, gıda yıllık enflasyonu işlenmemiş gıda kaynaklı olarak yükselmiştir.
Gıda ve alkolsüz içecekler grubu yıllık enflasyonu Aralık ayında 2,10 puan artarak yüzde 5,65’e yükselmiştir. Mevsimsellikten arındırılmış işlenmemiş gıda fiyatları kayda değer bir oranda yükselerek bu gelişmede belirleyici olmuştur. Bu dönemde özellikle beyaz et, bakliyat, yumurta gibi alt gruplarda güçlü fiyat artış eğilimi devam etmiş ve bu gruplarda yıllık enflasyon sırasıyla yüzde 16,01, 20,31 ve 35,43’e ulaşmıştır. İşlenmiş gıda grubunda ise aylık fiyat artışı (yüzde 0,75) hızlanırken, grup yıllık enflasyonu yüzde 6,67 ile yataya yakın seyretmiştir.
Vergi artışlarının enflasyona etkisi
Aralık ayında yapılan vergi artışları ile alkollü içecekler ve tütün grubunda fiyatlar yüzde 7,33 oranında yükselmiş, yıllık enflasyon ise yüzde 31,59 olarak gerçekleşmiştir. Böylece alkol-tütün grubunun yıllık tüketici enflasyonuna katkısı 2016 yılında 1,57 puana ulaşmıştır. Tütün ürünleri fiyatlarındaki artış ay içine yayıldığından vergi artışının etkisi, daha sınırlı olmakla birlikte, Ocak ayında da gözlenecektir.
Aralık ayında lokanta otel grubunda turizm sektöründeki görünüme paralel olarak konaklama fiyatları gerilemeye devam ederken, yemek hizmetlerinde fiyat artışları sürmüştür.
Sonuç olarak Aralık ayı, yurt içi talep koşullarının sınırlayıcı etkisine rağmen Türk lirasındaki değer kayıplarının temel mal fiyatlarında belirgin olarak hissedildiği bir dönem olmuştur.”
(11)
