Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Ömer Cihad Vardan, Trump’ın ekonomi politikaları için “İş dünyası yönünde ciddi bir belirsizliği ortaya çıkartmış vaziyette bulunuyor” dedi.
DEİK Başkanı Ömer Cihad Vardan, AA’nın 100. Yıl Vizyonu çerçevesinde geliştirdiği AA Finans Haberleri Terminali’nden canlı yayınlanan Finans Masası’nın konuğu oldu.
Vardan, küresel ekonomik konjonktür ve emtia fiyatlarının düşük seyretmesiyle de 2016’nın sadece Türkiye değil dünya geneli için sevimsiz bir yıl olarak geçtiğini dile getirdi.
“Belirsiz bir durumla karşı karşıyayız”
ABD Başkanı Donald Trump’ın ekonomi politikalarının piyasaları nasıl etkileyeceğine ilişkin soru üzerine Vardan, şu an belirsiz bir durumla karşı karşıya olunduğunu belirtti.
Vardan, İngiltere’nin AB için önemli bir ülke olduğunu, Türkiye’nin de AB ülkelerinden biri olma hedefinin bulunduğunu ifade ederek, İngiltere’nin AB’den çıkmasının Türkiye’nin birliğe dahil olması açısından bir fırsat ihtimalinin bulunduğunu, Türkiye’nin AB’ye vereceği çok şey olduğunu söyledi.
Türkiye’nin ihraç ürünlerinin yüzde 90’ından fazlasının endüstriyel ürünlerden oluştuğunu ve bunların yarısının AB’ye gidiyorsa onların ihtiyaçlarına hitap edildiğini gösterdiğini aktaran Vardan, Türkiye’nin son 15 yıldır değişik pazarlara değişik ürün gruplarıyla girme çabasında olduğunu aktardı.
Vardan, Afrika pazarının önemli bir alan olduğunu anlatarak, “Afrika’ya 1-1,5 milyar dolar seviyesinde olan ihracatımız 11 milyar doları geçti. Bu fırsat devam ediyor. Trump eğer milleti dövmeye kalkarsa, öbürleri başka birileriyle çalışacak.” dedi. 
Türkiye Varlık Fonu
Türkiye Varlık Fonu’nun piyasalara katkısına yönelik soru üzerine Vardan, fonun regüle edici bir ortam sunacağını düşündüklerini aktararak, “Belirli kapitallerin bir araya getirilerek daha büyük yatırımlar yapmaya imkan sağlayacağı ortam oluşacak. Önümüzdeki yıllarda olumlu bir gelişme olarak göreceğiz.” diye konuştu.
Kredi derecelendirme kuruluşları
Vardan, Türkiye’nin tekrar yatırım yapılabilir kredi notu alması için neler yapması gerektiğine ilişkin soruya şöyle yanıt verdi:
“Düşünce kuruluşlarından biriyle yaptığımız toplantıya katılan derecelendirme kuruluşlarından birinin yetkilisi vardı, hemen not düşürmenin arkasından denk geldi. Biz Türkiye’nin durumunu anlattık. Bakıyorsunuz ki mahcup duruma düşüyorlar. Türkiye’deki gerçeklikle Türkiye ile ilgili algı farklı. Sonuçta bunlar bizim notumuzu düşürdüler. O zaman bizim daha çok çalışmamız lazım. Çalışma ortamının, potansiyelin ne olduğunu yeniden göstermemiz lazım. Hükümet teşvik sistemleri, ekonomik reform programları açıkladı, bazı iller için süper teşvik programını getirdi, bütün bunları anlatarak, yatırımları çekerek bizim yeniden o seviyeye ulaşmamız gerekiyor. “
Dış ticarette TL kullanımına yönelik soru üzerine Vardan, komşu ülkelerle ciddi ticaretin olması gerektiğini, bu ülkelerin her biriyle ticaret yaparken yerel para birimlerinin kullanılması gerektiğini, bunu İran, Irak, Suriye, Mısır, Rusya, arzu ederse Çin ile yapılabileceğini söyledi.
Yerel para birimleriyle ticaret
Vardan, DEİK olarak yerel para birimleriyle ticaret yapılmasını arzu ettiklerini, hatta bu konuda geç bile kalındığını vurguladı.
DEİK olarak büyükelçiliklerin bulunduğu her yerde iş konseyi oluşturduklarını aktaran Vardan, şöyle devam etti:
“Siyaseten oluşan altyapının iş dünyasıyla tamamlanmasına çalışıyoruz. THY’nin o ülkelere direkt seferleri başladığında tek eksiğimiz kalıyor; Türk bankacılığının oluşması. O zaman büyükelçiliğimiz var, iş konseyimiz var, THY uçuyor, bir de bankacılık sistemini oturttuğumuzda o ülkeyle çok daha rahat iş yapabilir hale geliyoruz. Bunu yaparken kurucu kuruluşlarımızla yani beraber çalıştığımız gruplar Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD), Uluslararası Yatırımcılar Derneği (YASED) gibi 100’ü aşkın kuruluşla beraber organize etmeye çalışıyoruz.
Afrika’da yavaş yavaş gelişiyor. Daha çok potansiyel var. Ancak zaman içinde gelişecek bir potansiyel. Bugün burada bir şirket açsanız, bir malı satmaya çalışsanız, kimse tanımıyor. Yavaş yavaş ürününüzü ve kendinizi tanıtmak, bir piyasa oluşturmak durumunda kalırsınız. Bizim de Afrika’da durumumuz böyleydi.” 
Afrika Birliği ile Tarım Zirvesi
DEİK’in 25 Şubat’ta İran İş Forumu, 22 Nisan’da da Afrika Birliği ile Tarım Zirvesi’ne hazırlandığına değinen Vardan, şu bilgileri verdi:
“Haftaya Malta’ya gidiyoruz. Malta AB’nin dönem başkanlığını yapıyor. O bakımdan AB ile ilişkilerimizin sürdürülmesi açısından bu dönem bizim açımızdan önemli. Malta bir ada ülkesi. Ondan sonra İran var. İran her halükarda bizim komşumuz. Büyük bir nüfus, aşağı yukarı Türkiye ile aynı seviyede. Yıllardır ambargo altında kalmış olmanın verdiği sıkıştırılmış bir potansiyel var orada. Bir açılsa patlayacak cinsten… Bunu kullanmamız gerekli.
Bunu Türkiye olarak biz kullanmayacağız da İngiltere mi kullansın veya Hollanda mı kullansın? Onlar da kullansın ama en yakın biziz. Hatta onlar gelip Türkiye ile birlikte girmek istediklerini söylüyorlar. Çünkü Türkiye’nin oradaki etkisi, kültürel ve dinsel bağlılığı, geçmişe yönelik tarihsel yakınlığı ve Türk insanının iş yapabilme kabiliyeti… İran pazarı birçok alanda ekstra yabancı yatırım çekebilir. Enerjiye bağlı olan yatırımlarda Türk insanına sıkıntı olabilecek durumlar söz konusu. Tekstil ve makinada da artımız olabilir.”
İran İş Forumu
Vardan, düzenleyecekleri İran İş Forumu’nda 6 ana sektörde görüşmelerin olacağı, spesifik nokta atışı ve gezi bünyesinde bazı endüstriyel bölgelerin ziyareti yapılacağını belirterek, Enerji Bakanlığı ile Sahraaltı Afrika ülkelerine enerji sağlayacak bir altyapı oluşturma çalışmasını da başlattıklarını, bakanlıklarla birlikte alanlarına uygun iş yaptıklarını vurguladı.
Vardan, 2017 yılında ABD, Rusya, Hindistan ve Çin’in yanı sıra Afrika ve Amerika kıtalarında 3’er ülkeyi ziyaret edeceklerini, ayrıca Atlantik Council ile bir çalışma yapacaklarının bilgisini verdi. Kaynak: Anadolu Ajansı
(10)
