Avrupa Birliği (AB) Çipura ve Levrek üreticilerine verilen destek nedeniyle başlattığı sübvansiyon soruşturmasını, desteğin kaldırılması nedeniyle sonlandırdı ve ithalata vergi koymaktan vazgeçti.
Türkiye’de üretilen Çipura ve Levrek ihracatına vergi getirmeye hazırlanan AB, sübvansiyon soruşturmasını sonlandırdı. Böylece AB’ye Çipura ve Levrek ihracatının önündeki engeller kalkmış oldu.
İspanyollar şikayet etti, sübvansiyon soruşturması açıldı
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, geçtiğimiz yıllarda üretimi artırmak amacıyla Çipura ve Levrek üreticilerine kilogram başına 6 sent destek vermeye başladı. Türkiye’nin balık ve su ürünlerinde AB pazarındaki en büyük rakiplerinden birisi olan İspanya, bir yıl önce bu desteklerin haksız rekabete neden olduğunu ileri sürerek, Türkiye’ye karşı sübvansiyon soruşturması açılmasını ve vergi getirilmesini istedi. Başvuru üzerine açılan sübvansiyon soruşturması kapsamında Türkiye’den ithal edilen Levrek ve Çipura ya verilen desteğin 10 katına varan vergiler konulması gündeme geldi.
İhracatçılar desteğin kaldırılmasını istedi
Türkiye’nin AB pazarında en iddialı olduğu ürünlerde getirilen verginin, rekabette dezavantaj yaratması üzerine balık ihracatçıları Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’na başvurarak desteklerin geri çekilmesini istedi.
Sektörün bu yöndeki talebini dikkate alan Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, doğrudan destekleri kaldırma kararı aldı. 25 Nisan 2016 tarihinde yapılan Bakanlar Kurulu’nda onaylanan karar, Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi.
Soruşturmanın gerekçesi ortadan kalktı
Türkiye tarafından desteklerin kaldırılması üzerine AB, soruşturmaya zemin oluşturan şartların ortadan kalkması nedeniyle açtığı soruşturmayı 10 Ağustos 2016 tarihinde kapatarak, Türk menşeli Levrek ve Çipura ithalatına koymayı planladığı vergiden vazgeçti. Sektör şimdi AB’nin alabalık için koyduğu verginin tekrarlanmaması için de önlem alıyor.
Sektörün önü açıldı, ihracat artacak
AB’nin sübvansiyon soruşturmasını kapatma kararını değerlendiren İstanbul Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Tuncay Sagun, şunları söyledi:
“Mücadelenin sonunda kazanan Türk balıkçısı oldu. İhracata getirilmesi olası vergilerin önlenmesiyle birlikte AB ülkelerine Çipura ve Levrek ihracatımız artacak.
Türkiye Norveç’ten sonra AB’nin ikinci büyük Aqua Kültür üreticisi. Bu durum doğal olarak rakiplerimizi korkuttu. AB pazarı ise özellikle Çipura ve Levrek’te bizim için çok önemli bir pazar. 2015 yılında bu ülkelere yaklaşık 340 milyon dolarlık Çipura ve Levrek ihraç ettik. 2016 yılının ilk 7 ayında ise ihracatımız 217 milyon dolar oldu.
AB’nin soruşturmayı kapatmasının ardından sektör ayağındaki prangalardan kurtuldu. Rekabetin yoğun olduğu bir pazarda bu vergi bizi olumsuz etkileyecekti. Şimdi önümüzü daha net görebileceğiz. Çok kısa sürede ihracatımızı 400 milyon dolara çıkarırız.”
(5)