Ambalajlı Süt ve Süt Ürünleri Sanayicileri Derneği (ASÜD), “Türkiye Sütçülük Sektörünün Su Sürdürülebilirliği: Verimlilik, Riskler ve Kırılganlıklar” projesi kapsamında gerçekleştirdiği Ankara Çalıştayı’nda sektörün paydaşlarını bir araya getirerek etkin su yönetimi için tarafların atması gereken adımları masaya yatırdı.
Ambalajlı Süt ve Süt Ürünleri Sanayicileri Derneği (ASÜD), koordinatör faydalanıcısı olduğu ve Avrupa Birliği tarafından Sivil Toplum Diyaloğu Hibe Programı (CSD V) kapsamında desteklenen “Türkiye Sütçülük Sektörünün Su Sürdürülebilirliği: Verimlilik, Riskler ve Kırılganlıklar” projesi kapsamında, 30 Ocak 2020 tarihinde Ankara’da tüm gün süren bir çalıştay düzenledi. Çalıştay’da; kamu, özel sektör, STK’lar ve akademiden 130’un üzerinde katılımcı yer aldı.
Çalıştay’ın açılış konuşmaları; ASÜD Yönetim Kurulu Temsilcisi Hakan Başer, Dışişleri Bakanlığı AB Başkanlığı Maliİş Birliği ve Proje Uygulama Genel Müdürlüğü Sektörel Politikalar Daire Başkanı Burcu Altınordu, Tarım ve Orman Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürlüğü Havza Yönetimi Daire Başkanı Taner Kimençe, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü Su ve Toprak Yönetimi Daire Başkanı Gürsel Erul tarafından yapıldı. Konuşmacılar sütçülük sektörünün ülke ekonomisindeki önemine değinirken, suyun sektörün sürdürülebilirliği için sahip olduğu önemin altını çizerek ASÜD tarafından yürütülen projenin tüm paydaşlar için değerli çıktılar sunacağına inandıklarını belirttiler.
Çalıştay’ın ilk oturumunda ASÜD temsilcisi Burhan Sakkaoğlu proje kapsamında, sahada kilit paydaşlarla yapılan görüşmeler ve anket çalışmasına ilişkin sonuçları paylaşırken, EWA Kurumsal Danışmanlık Kurucu Ortağı Dilek Emil “Türkiye Sütçülük Sektöründe Mevcut Su Kullanımı Analizi” raporunun önemli başlık ve verilerini aktardı. WFN Temsilcisi Dr. Ertuğ Erçin “Türkiye Sütçülük Sektörünün Kırılganlıklarının Değerlendirilmesi ve Haritalandırılması” üzerine bir sunum gerçekleştirirken, GTE Direktörü Kemal Demirkol ise “Sütçülük Sektöründe Su Riski Değerlendirmesi, Su Verimliliği Etüdü ve Öneriler” başlıklı sunumu çerçevesinde sahadan elde edilen veriler ışığında sektör için yol gösterici olabilecek verimlilik önerilerinde bulundu.
Çalıştay’ın “Kamu Perspektifinden Türkiye’de Su” başlıklı ikinci oturumda; Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İklim Değişikliği ve Uyum Dairesi Başkanlığı Çevre Mühendisi Gökhan Öktem, İzmir Kalkınma Ajansı (İZKA) Planlama Programlama ve Koordinasyon Birimi Uzmanı Emine Bilgen Eymirli, Tarım ve Orman Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürlüğü Havza Yönetimi Daire Başkanı Taner Kimençe, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Sanayi Atık Su Kirliliğini Önleme ve Kontrolü Şube Müdürlüğü Uzmanı Hakan Balman konuşmacı olarak yer aldı. Konuşmacılar temsilcisi oldukları kurumun genel su politikasına değinirken su yönetimi konusunda sektörle birlikte atılabilecek adımlara ilişkin de değerlendirmelerde bulundular.
Öğleden sonra gerçekleştirilen workshop’ta katılımcıların projenin ilk aşama çıktılarına ilişkin soru ve değerlendirmeleri alındıktan sonra, iyi uygulama örnekleri de katılımcılarla paylaşıldı. Katılımcıların değerlendirme ve önerilerinin proje kapsamında hazırlanan raporlar için yol gösterici olacağı kaydedildi.
Çalıştay’ın son oturumunda ise moderatörlüğünü Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü Başkanı Prof. Dr. Erdoğan Gümüş’ün yaptığı, TMMOB Çevre Mühendisleri Odası Başkanı Dr. Baran Bozoğlu, Ankara Üniversitesi Zootekni Bölümü Başkanı Prof. Dr. Gürsel Dellal, ECOLAB Türkiye Kurumsal Müşteri Yöneticisi Sabri Taş ve Eker Süt Ürünleri Çevre ve İş Sağlığı Müdürü Ersin Üzen’in konuşmacı olarak katıldığı bir panel düzenlendi. Panel’de iklim değişikliği perspektifinden sütçülük sektörü değerlendirildi. İklim değişikliğinin beraberinde getirdiği risk ve etkilerin ele alındığı Panel’de, sektörün bu alanda ortaya çıkabilecek riskleri nasıl yönetebileceği değerlendirildi.
“Türkiye Sütçülük Sektörünün Su Sürdürülebilirliği: Verimlilik, Riskler ve Kırılganlıklar” Projesi İlk Çıktıları
İşletmelerin su/atık su politikaları yetersizdir ve bu nedenle önemli bir bölümünün su ayak izi konusunda geri kaldıkları görülmektedir.
İşletmelerin önemli bir kısmı su ayak izi ölçümünü gerekli görmemektedir.
İşletmelerin geçtiğimiz on yıla ilişkin değerlendirmeleri incelendiğinde su tedarikinde ciddi sorunlar yaşandığının farkında oldukları ancak buna rağmen kendi dar coğrafyalarında sorun yaşanmadığını/yaşanmayacağını dile getirdikleri görülmüştür.
Türkiye’deki kaba yemlerin TÜİK’in 2004-2018 verileri esas alınarak modellenen su ayak izleri çalışmasına göre en yüksek yeşil, mavi ve gri su ayak izine sahip yem bitkisinin fiğ olduğu belirlenmiştir. Yine aynı modelle çalışılan karma yemler arasında ise en yüksek yeşil su ayak izinin buğdaya, mavi su ayak izinin ayçiçeğine, gri su ayak izinin ise mısıra ait olduğu görülmüştür.
İklim değişikliğinin özellikle ülkemizin batısında tarımsal kuraklığa neden olacağı tahmin edilmektedir.
Mevsimsel su değişiminin doğu illerinde şiddetli olarak kendini göstermesi beklenmektedir. Su kirliliğinin ise Konya, Balıkesir ve İzmir’de şiddetli olacağı öngörülmektedir.
İzmir, Konya, Aydın ve Diyarbakır’ın süt üretiminde en kırılgan iller olduğu belirlenmiştir.
Türkiye’deki toplam çiğ sütün yeşil su ayak izi 3.282 milyon m3, mavi ve gri su ayak izi ise 722 milyon m3 olarak hesaplanmıştır.
Proje kapsamında belirlenen mevzuat kaynaklı riskler; yasal düzenlemelerde çok başlılık, su konusunda çok sayıda mevzuat olması, mevzuatın revizyon ihtiyacının bulunması, yönetmeliklerin uygulanmasında yaşanan sorunlar, iyileştirmeye yönelik yeterli teşvik edici yasal düzenlemenin bulunmaması olarak sıralanmıştır.
Etkinliğin Tüm Fotoğrafları>> https://www.ssstr.org/tr/etkinlikler/30-ocak-2020-ankara-calistayi
Not:
Ambalajlı Süt ve Süt Ürünleri Sanayicileri Derneği (ASÜD)’nin koordinatör faydalanıcı olduğu “Türkiye Sütçülük Sektörünün Su Sürdürülebilirliği: Verimlilik, Riskler ve Kırılganlıklar” projesi Avrupa Birliği tarafından, Sivil Toplum Diyaloğu Hibe Programı (CSD V) kapsamında, desteklenmektedir.
Türkiye-AB Sivil Toplum Diyaloğu 5. Dönem çağrısı çerçevesinde Ambalajlı Süt ve Süt Üreticileri Derneği (ASÜD)’nin koordinatör faydalanıcı olduğu “Türkiye Sütçülük Sektörünün Su Sürdürülebilirliği; Verimlilik, Riskler ve Kırılganlıklar” Projesi kapsamında hazırlanan “Türkiye Sütçülük Sektöründe Mevcut Su Kullanımı Analizi” raporu ve Ankara Çalıştayı ile başta kamu olmak üzere sektörün tüm paydaşları tarafından hazırlanabilecek bir risk planına ışık olabilecek ve kamuoyu farkındalığını arttıracak verileri sağlamak amaçlanmaktadır.
“Türkiye Sütçülük Sektörünün Su Sürdürülebilirliği; Verimlilik, Riskler ve Kırılganlıklar” Projesi’nin devam çalışmaları kapsamında “Türkiye’deki mevcut durum ve iyi uygulama örneklerinin karşılaştırılması ve fırsatların değerlendirilmesi” içeriği ile “Su Kullanımı Kıyaslama” raporu hazırlanacaktır.
(41)
