Alışveriş merkezlerinde geçen yıl ziyaretçi sayılarındaki düşüşe karşın, cirolar yükseldi. AVM cirolarındaki artış, yüzde 7,1 ile uzun bir aradan sonra enflasyonun altında kaldı.
Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği (AYD) ve Akademetre Research Company tarafından ortaklaşa oluşturulan AVM Endeksi’nin Aralık ayı sonuçları ve 2016 değerlendirmesi açıklandı.
Aralık ayını ayakkabı-çanta alışverişleri kurtardı!
Her ay düzenli olarak yayınlanan AVM Endeksi’ne göre, AVM ciroları, Aralık 2016’da bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6,7 artış gösterdi. Kategoriler bazında en yüksek ciro artışı ise ayakkabı-çanta kategorisinde yüzde 23’lük artışla yaşandı. Hipermarket kategori ciroları geçen yıl Aralık ayına oranla yüzde 13, giyim kategori ciroları yüzde 13, yiyecek ciroları yüzde 7, teknoloji kategori ciroları yüzde 4 artış kaydederken, AVM’lerdeki diğer alanlar kategorisinde ise yüzde 2’lik düşüş yaşandı.
AVM endeksi 2016 sonuçları, endeksin 2015 yılına oranla yüzde 7,1’lik bir artışla 195 puana yükseldiğini ortaya koydu.
Metrekare başına cirolar
AVM’lerdeki kiralanabilir alanlarda metrekare başına düşen cirolar, Aralık 2016’da 913 liraya ulaştı. Verimlilik, İstanbul’da bin 72, Anadolu’da ise 806 lira olarak gerçekleşti.
AVM’lerdeki kiralanabilir metrekare alan verimliliği 2016 yılında ise 744 lira olarak tespit edildi. 2015 yılı ile karşılaştırıldığında, geçen yıl metrekare verimliliğinde yüzde 5,5’lik bir artış kaydedildi. Verimlilik, 2016 yılında İstanbul’da yüzde 3,3 artışla 836 lira; Anadolu’da ise yüzde 7 artışla 682 lira oldu.
Ziyaret sayısında düşüş
Aralık 2016 verileri bir önceki dönemin aynı ayı ile karşılaştırıldığında, ziyaret sayısı endeksinde yüzde 3,5’lik bir düşüş yaşandığı gözlemlendi.
AVM ziyaret sayısı, 2016 yılının tamamında ise 2015 yılına göre yüzde 1,9 oranında düşüşle 102 puan olarak gerçekleşti. İstanbul’da ziyaret sayısında 2016 yılında değişim yaşanmazken, Anadolu’da yüzde 4,2 oranında düşüş kaydedildi.
Belgü: “Enflasyonun altındaki artış dikkat çekici”
AVM Endeksi Aralık ayı sonuçları ve 2016 yılı değerlendirmelerini paylaşan AYD Başkanı Hulusi Belgü, şunları söyledi:
“Yaşanan birçok olumsuz olaya rağmen endeksimiz Eylül ayından beri yeniden artışa geçti.z Kasım ayındaki yüzde 6,9’luk artış sonrası Aralık ayındaki yüzde 6,7’lik artış, gelecek dönemler için umut verici gözüküyor.
Yıl bazında değerlendirdiğimizde ise son yıllarda, hatta 2014’de yüzde 14 civarında gerçekleşen hızlı artışın, 2016’da yüzde 7,1 olarak gerçekleştiğini gözlemliyoruz. 2016’da bu artış az da olsa uzun süredir ilk defa enflasyonun altında bir artış gerçekleşmesi dikkat çekici. Kategoriler bazında yıllık karşılaştırma ise öncelik ayakkabı, hipermarket ve giyim olmak üzere gelişimini koruyor.”
Emre Alkin: “Enflasyon beklentinin üzerinde yükseldi”
AV Endeksi raporunu değerlendiren ekonomist Prof. Dr. Emre Alkin de, şunları kaydetti:
“Geride bıraktığımız yıl belki de Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en zor yıllarından biriydi. Birçok sektörde aynı ciroyu tutturmak için daha fazla mal ve hizmet üretmek mecburiyetinde kalındı; iç ve dış ticarette ‘pazar’ sorunu yaşandı. Tüketicinin mal ve hizmete zorlanmadan ulaşabilmesi, firmaların ayakta kalmasının en önemli şartı oldu.
2016 yılı gibi talebin kırılgan olduğu bir dönemde, organize pazar yerlerinin önemi, performanslarıyla da kanıtlanmış oldu. AVM’lerde hem toplamda hem de metre kare başına ciroların yükselmesi dikkat çekici. Enflasyonun son 6 ayda beklentinin üzerinde yükselmesi sebebiyle, ciro artışının reel olarak gerilemiş olduğunu söylemek gerekiyor. Yine de birçok sektörde nominal gerilemeler mevcutken, AVM’lerdeki ciroların sadece reel olarak gerilemesi sektör için umut veren bir gelişme.
“İnsanlar evlerinden çıkmış, hayata karışmış”
Raporda yer alan ilginç olan gelişme ise ziyaretçi sayısı gerilerken ciroların yükselmesi. Demek ki AVM ziyaretçileri bu mekanları ‘çözüm’ olarak değerlendirmiş. Yıl içinde yaşanan üzücü olaylara rağmen evlerinden çıkmış, hayata karışmış ve ihtiyaçları için AVM’lere gitmeye devam etmişler. Rakamlar, AVM’lerin hem firmalar hem de vatandaşlar için önem arz ettiğini gösteriyor. Açıkçası bu sonucu şaşırtıcı bulmuyorum ve önümüzdeki dönemde bu trendin hızlanarak devam edeceğini tahmin ediyorum. Tercihlerin, ürünlerin ve çözümlerin akılcı bir şekilde organize edildiği, adil bir şekilde tüketicinin dikkatine sunulduğu mekanların sadece Türkiye’de değil, dünyanın her yerinde önemi artacak.”
(19)
