Son dönemde döviz kurlarında yaşanan artışlar nedeniyle dış ticarette döviz kullanımını asgariye indirmek amacıyla İran’dan sonra Rusya ile ticarette de trampa uygulaması başlatıldı. Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci, dış ticarette trampa uygulamasını yaygınlaştıracaklarını söyledi.
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) gazetecilerin sorularını yanıtlayan Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci, ithalatta ve ihracatta malın malla takas edilmesi anlamına gelen trampa yöntemini tüm ülkelere yaygınlaştırmak için çalışma başlattıklarını söyledi.
İran ile yapılan trampa yoluyla dış ticareti tüm ülkelere yaygınlaştıracak önlemler aldıklarını bildiren Tüfenkci, mala karşılık mal takasını ifade eden trampa uygulamasının dövize bağımlılığı azaltacağını kaydetti.
Takas usulü dış ticaret hamlesi
Tüfenkci “Trampa; Türkiye’nin aynı zamanda dolara, dövize bağımlılığını azaltacak çalışmalardan birisi. Şimdiye kadar sadece İran’la yapılıyordu, şimdi bir haftadır Rusya da bunu kullanmaya başladı. Mesela bir makine ithal ettiniz, karşılığında yerel para birimini de kullanmıyorsunuz; mal gönderiyorsunuz. Buralarda karşılıklı gümrükleme avantajlarıyla birlikte herkes kendi yerel para birimini kendi ülkesinde kullanmış oluyor” dedi.
Uygulamanın sonuçlarının bir ay sonra alınmaya başlanacağını belirten Tüfenkci, “Bu kararın alınmasında dolardaki artış da etkili oldu. Firmaların gümrükle ilgili avantajları olacak” diye konuştu.
Trampa nedir?
Taşınır veya taşınmaz bir malın başka bir malla değiştirilmesi işlemine “trampa” deniliyor. Aynı şekilde dış ticarette de ihracat ve ithalatta malın takas edilmesi anlamına gelen trampa işlemi için taraflar arasında sözleşme imzalanması gerekiyor.
İthalatta vadeli olarak kabul edilen “kabul kredili, vadeli akreditif ve mal mukabili” ödeme şekillerinde vadeli ithalat tutarı üzerinden Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu (KKDF) kesintisi yapılıyor. Takasla ithalatta ise KKDF istisnası uygulanacak.
İran’a ambargo döneminde gelişmişti
Takas yöntemi, 2008 yılına kadar tüm ülkeler ile uygulanmış ve söz konusu dönemde dış ticaretin yaklaşık yüzde 2’sini (3.5 milyar dolar) oluşturmuştu.
İran’a yönelik ambargolu dönemde gözde yöntem olan takas yoluyla ticaret, ambargonun kaldırılması sürecinde bankacılık işlemlerinin normalleşmesi ile birlikte, geçen yıl 15 milyon dolara kadar geriledi.
Dış ticarette trampa yönteminin İran ve Rusya’dan başlamak üzere yaygınlaşması ile birlikte bu yıl 2 milyar dolar tutarında takas işlemi yapılacağı hesaplanıyor.
(91)
