Son dönemde yaşanan elektrik kesintilerinin sanayide üretim kaybına yol açtığını belirten TÜRKONFED Başkanı Tarkan Kadooğlu, iş dünyasının rekabet gücünü olumsuz etkileyen elektrik kesintileri sorununun ivedilikle çözülmesi gerektiğini vurguladı.
Türkiye’de ekonominin çarklarının dönmesi için enerjinin çok önemli olduğunu belirten TÜRKONFED Yönetim Kurulu Başkanı Tarkan Kadooğlu, son dönemde yaşanan elektrik kesintilerinin sanayinin can damarı olan İstanbul, Sakarya, Kocaeli ve Çorlu gibi kentlerde ciddi üretim kayıpları yaşanmasına neden olduğunu kaydetti.
Elektrik kesintilerinin sanayide yarattığı üretim kaybı
İş dünyasının rekabet gücünü olumsuz etkileyen elektrik kesintileri sorununun ivedilikle, stratejik bir planlama dâhilinde artık çözülmesi gerektiğinin altını çizen Kadooğlu, şunları kaydetti:
“Maalesef, özellikle son bir haftada yoğun kesintilerle üretim büyük ölçüde aksadı. Yıllardır enerji fiyatlarından yakınırız. Zira iş dünyası olarak en önemli maliyetlerimizi yüksek enerji fiyatları oluşturur. Ancak elektrik kesintilerinin yarattığı üretim kaybı, sanayinin yüksek enerji fiyatlarından oluşan maliyetlerinden çok daha ciddi rakamlara ulaştı. Bu sorunun artık planlı, koordineli ve eylem odaklı bir strateji çerçevesinde kalıcı olarak çözülmesi gerekmektedir”
Türkiye’nin ve Türk ekonomisinin son dönemde zor ve çetin bir sınavdan geçtiğini aktaran Kadooğlu, ülkemizin 2023 hedefleri yolunda en temel altyapı unsuru olan elektrik enerjisi tedarikinde yaşanan darboğazın ciddi sıkıntılara yol açtığını aktardı.
“Uluslararası rekabet gücünü destekleyecek bir enerji politikası, sanayi ihracatını artıracağından, cari açığımızın da azalmasına katkı sağlayacaktır” diyen Kadooğlu, elektrik kesintilerinin ve voltaj dalgalanmalarının organize sanayi bölgeleri de dâhil olmak üzere tüm sanayicileri olumsuz etkilediği ifade etti.
Kadooğlu şöyle devam etti: “Sanayiciler kendi elektriğini üretmek üzere yatırımlar yapmak zorunda kalmakta, dar sermaye kaynaklarını rekabet gücünü artıracak teknolojilere değil, enerji üretimine harcamaktadır. Diğer taraftan elektrik kesintileri bu yatırımların da verimliliğini önemli oranda düşürmektedir. KOBİ ölçeğindeki birçok sanayici ise enerji yatırımları yapma imkânına sahip olmadığından iş gücü verimlilikleri düşmekte, hammaddeler zayi olmakta, maliyetleri artmakta ve siparişler zamanında yetiştirilememektedir.”
“Elektrik altyapısına ciddi yatırım yapılmalı”
İstanbul, Sakarya, Kocaeli ve Çorlu gibi sanayinin kalbinin attığı kentlerde küçük-büyük tüm işletmelerin elektrik kesintilerinden etkilendiğini hatırlatan Kadooğlu, tarım sektöründe sulama sistemlerinin devre dışı kalması, esnafın elektrik kesintisi nedeniyle hizmet verememesinin, sorunun tüm sektörlere ve firmalara yayıldığını gösterdiğini belirtti.
Kadooğlu, “İstanbul’da sorunun ana kaynağı altyapı eksikliğidir. Yıllardır TÜRKONFED olarak üye federasyonlarımız ve derneklerimizle birlikte İstanbul’daki elektrik altyapısının iyileştirilmesi için ciddi bir kaynak ayırılması gerektiğini aktarıyoruz. Sorunun çözümü için ayrılması gereken kaynağın üçte biri oranında bir yatırım yapılabildi. Elektrik altyapısında yaşanan sorunlar yıllardır çözülemedi. Elektrik altyapısına ilişkin diğer bir sorun ise voltaj dalgalanmalarıdır. Gerilim düşmesi ve kısa süreli kesintiler sanayide kullanılan hassas elektronik sistemlerin ve makinaların zarar görmesine sebep olmaktadır. Altyapı yetersizliği ve kaçak kullanımlar enerji altyapısının kalitesini düşüren temel etkenlerdir” diye konuştu.
Elektrik dağıtım şirketlerinin sanayicilerle imzaladığı sözleşmeyi de hatırlatan Kadooğlu şöyle konuştu:
“BEDAŞ ve çevre illerimizdeki ilgili elektrik dağıtımı yapan kurumlar, sanayicilerimizle yaptıkları sözleşmelerde kesintisiz ve kaliteli elektrik enerjisi verme taahhüdünde bulunmaktadır. Ancak yıllardır yaşadığımız sorunlar bunun aksini göstermektedir. Büyük kentlerimizde yaşanan nüfus artışı ve buna bağlı olarak artan yapılaşma oranının getirdiği elektrik ihtiyacı da gün geçtikçe artmaktadır. Elektrik üreten ve dağıtan kurumlarımız başta olmak üzere ilgili kamu ve özel sektör kurumları arasında bir koordinasyon eksikliği de söz konusudur. Enerji talebinin doğru yönetilmesi, koordine edilmesi bir planlama dâhilinde gerekli altyapının hızla tamamlanması ve kesintilerin sanayicilerimizin, kendi planlamalarını da yapabilmeleri açısından önceden bilgilendirilmeleri önem taşımaktadır.
TÜRKONFED çözüm önerileri:
Elektrik kesintileri başta olmak üzere enerjide yaşanan sıkıntıların aşılması için arz güvenliği, altyapı eksikliği ve kayıp-kaçak sorununa dikkat çeken TÜRKONFED Başkanı Kadooğlu, çözüm önerilerini de şöyle sıraladı:
- -Doğalgaz boru hattı ve depolama projeleri hızlandırılmalıdır. Türkiye’nin bu yatırımlardaki payı ve kontrolünü artırması konusu masaya yatırılmalıdır.
- -Özel sektörün yenilenebilir enerji yatırımlarını yavaşlatan düzenlemeler acilen basitleştirilmeli, yatırımcıların artan talebe cevap verecek yatırımları hızlandırmaları için önleri açılmalıdır.
- -Yenilenebilir enerji alanında yapılacak sanayi ve santral yatırımları ekonomik hedefler arasında ön plana çıkarılmalıdır.
- -Yaz saati uygulamasının kaldırılması ve saat dilimi değişikliği ekonomik etkileri de dikkate alınarak yeniden tartışılmalıdır.
- -İklim değişikliği sürecinde, ağır iklim koşullarının ve doğal felaketlerin artmaya devam edeceği ve artık gündelik yaşamın bir parçası olacağı dikkate alınmalıdır. Her türlü enerji, ulaşım, sanayi ve şehir altyapısı ağır iklim koşullarına göre yeniden inşa edilmelidir. Bu yönde bir yeniden yapılanma planı oluşturulmalıdır.
- -Tüm Türkiye, santralden tüketiciye akıllı şebeke sistemi ile donatılmalıdır. Enerji ihtiyacını takip ve kontrol etmenin en güvenilir yolu tam akıllı şebekelerdir.
- -Kayıp ve kaçaklar Türkiye’nin sosyal gerçeği olarak görülmeli ve cezalandırmanın dışında önleyici ve tasarrufa yönlendirici politikalar uygulamalıdır. Dar gelirli kesimler için “sosyal tarife” sistemi getirilmesi gibi çözümler acilen masaya yatırılmalıdır.
(11)
