TÜİK, 2015 Satınalma Gücü Paritesi’ni (Gıda, İçecekler ve Tütün) açıkladı. Buna göre, Türkiye’nin gıda ve alkolsüz içecekler ana grubu fiyat düzeyi endeksi 90 oldu. Bu değer, gıda ve alkolsüz içecekler ana grubunda, 28 Avrupa Birliği (AB) ülkesi genelinde 100 Euro karşılığı satın alınan aynı mal ve hizmet sepetinin, Türkiye’de 90 Euro karşılığı Türk Lirası ile satın alınabileceğini gösteriyor.
Fiyat düzeyi endeksi, ülkelerin ulusal para birimlerinin karşılaştırmalı olarak döviz kuruna göre alım gücünü gösteriyor. Bir ülkenin fiyat düzeyi endeksi, 100’den büyük ise bu ülke karşılaştırıldığı ülke grubu ortalamasına göre “pahalı”, 100’den küçük ise bu ülke karşılaştırıldığı ülke grubu ortalamasına göre “ucuz” olarak ifade edilmiyor.
Fiyat düzeyi endeksi sadece gayri safi yurtiçi hasıla geneli için değil, alt bileşenleri için de hesaplanıyor. Bu alt bileşenlerden birisi de “gıda, içecekler ve tütün” grubu.
Bu çalışma ile ana gruplarla birlikte, gıda ve alkolsüz içecekler ana grubuna ait ekmek ve tahıllar, et vb. sınıfların da Avrupa ülkeleri kapsamında yer alan 37 ülke için fiyat düzeyi endeksleri ve satınalma gücü paritesi değerlerinin elde edilmesi amaçlanıyor.
Türkiye’nin fiyat düzeyi endeksi 90
Türkiye’nin 2015 yılı sonuçlarına göre gıda ve alkolsüz içecekler ana grubuna ilişkin fiyat düzeyi endeksi 90 oldu. Bu değer, gıda ve alkolsüz içecekler ana grubunda, 28 Avrupa Birliği (AB) ülkesi genelinde 100 Euro karşılığı satın alınan aynı mal ve hizmet sepetinin, Türkiye’de 90 Euro karşılığı Türk Lirası ile satın alınabileceğini gösteriyor.
Karşılaştırmalarda, 28 AB üyesi ülke, 3 Avrupa Serbest Ticaret Birliği (EFTA) ülkesi (İsviçre, İzlanda ve Norveç), 5 aday ülke (Türkiye, Makedonya, Karadağ, Sırbistan ve Arnavutluk) ve 1 potansiyel aday ülke (Bosna-Hersek) kapsandı.
En pahalı ülke İsviçre oldu
Ülkeler itibariyle karşılaştırıldığında 37 ülke arasında gıda ve alkolsüz içecekler ana grubuna ilişkin fiyat düzeyi endeksi en yüksek ülke 173 ile İsviçre, en düşük ülke ise 58 ile Makedonya oldu.
Gıda ve alkolsüz içecekler ana grubuna ilişkin fiyat düzeyi endeksleri (AB28=100), 2015
Türkiye’nin tütün ürünleri fiyat düzeyi endeksi 48
Türkiye’nin “tütün ürünleri” alt grubundaki fiyat düzeyi endeksi, 2015 yılı sonuçlarına göre 48 olarak gerçekleşti. Bu değer, “tütün ürünleri” grubu için Türkiye’nin AB ortalamasından %52 daha ucuz olduğu anlamına geliyor. Diğer taraftan, Türkiye’nin en yüksek fiyat düzeyi 190 ile “alkollü içecekler” alt grubunda gözlendi.
Türkiye için gıda, içecekler ve tütün fiyat düzeyi endeksleri (AB28=100), 2015
Gıda ve alkolsüz içecekler alt grubunda yer alan sınıflar içerisinde Türkiye için en yüksek fiyat düzeyi endeksi 122 ile süt, peynir ve yumurtada, en düşük fiyat düzeyi endeksi 71 ile ekmek ve tahıllarda gerçekleşti.
Gıda ve alkolsüz içecekler ana grubuna ait sınıflara ilişkin fiyat düzey endeksleri (AB28=100), 2015
GIDAHATTI DERGİSİNİ ÜCRETSİZ İNDİRİN
(5)