Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) tarafından uygulanmakta olan Avrupa Birliği, Katılım Öncesi Yardım Aracı Kırsal Kalkınma Programı’nın (IPARD) ilk döneminin kapanışı ve ikinci döneminin tanıtımına yönelik toplantı Ankara’da gerçekleştirildi.
Toplantıya, Avrupa Komisyonu Tarım ve Kırsal Kalkınma Genel Müdürlüğü (DG AGRI), Uluslararası İkili İlişkiler Direktörü John A. Clarke, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Bakan Yardımcısı Mehmet Daniş, Bakanlık yöneticileri, Avrupa Birliği’nden diplomatik temsilciler ve IPARD desteklerinden faydalanan yatırımcılar katıldı.
Açılışta konuşan IPARD Programı Yönetim Otoritesi Başkanı Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tarım Reformu Genel Müdür Yardımcısı Muhammed Adak, 2020 yılında kadar uygulanacak olan IPARD II Programının, IPARD I’in başarısını sürdüreceğine inancını dile getirdi.
IPARD II’nin ilk çağrısına 9 bin başvuru
TKDK Başkanı Dr. Ahmet Antalyalı da, 2011’de IPARD’ın ilk çağrısına sadece 41 başvuru geldiğini, 2016’da ise IPARD II’nin ilk çağrısına yaklaşık 9 bin başvuru aldıklarını söyledi.
Geçtiğimiz dönemde program kapsamında yapılan yatırımların yanı sıra 350 bin tarımsal alet ekipman ve 5 bin 354 traktör alımı gerçekleştiğine dikkati çeken Antalyalı, genç girişimciler ve kadın yatırımcılara pozitif ayrımcılık yaptıklarını, binin üzerinde kendi işinin sahibi olan kadın yatırımcı tarafından kurulan işletmenin ülke ekonomisine kazandırıldığını vurguladı. Antalyalı, 2017’de yaklaşık 110 milyon avroluk proje ile sözleşme imzalanacağını bildirdi.
IPARD II programının 2020 yılına kadar süreceğinin altını çizen Antalyalı, IPARD II Programı ile yeni dönemde destek verilen mevcut sektörlere, makine parkları, yumurta tavukçuluğu, fide-fidan, mantar üretimi, manda sütü, manda eti ve kaz yetiştiriciliğinin de eklendiğini kaydetti. Antalyalı, yeni dönemde yenilenebilir enerji yatırımlarının da destek kapsamına alındığının altını çizerek, program kapsamında işletmelerin gerek kendi ihtiyacına yönelik gerekse ticari amaçlı enerji yatırımlarına yüzde 50 ila 65’e varan oranlarda hibe desteği sağlanacağını ifade etti.
“Sürdürülebilir tarım ve gıda güvenliğine katkı yapıyor”
Avrupa Komisyonu Tarım ve Kırsal Kalkınma Genel Müdürlüğü Uluslararası İkili İlişkiler Direktörü John Clarke ise Türkiye’de TKDK’nın ve IPARD programının sürdürülebilir tarım ve gıda güvenliğine büyük katkısı olduğunu ifade ederek, “IPARD Türkiye’nin AB’ye katılım sürecine önemli katkılarda bulunacak. Bizce IPARD finansal işbirliği konusundaki başarı hikâyesinin önemli bir örneği.” diye konuştu.
IPARD’ın Türkiye’de kırsalda yaşayan insanların hayatına önemli katkılar sağladığına dikkati çekerek kırsal alanda tahmini olarak 50 bin istihdam sağladığını belirten Clarke, Türkiye’nin AB’nin kilit bir ortağı olduğunu dile getirdi. John Clarke, şöyle devam etti:
“Dış Politika, enerji, mülteci krizi, terörle mücadele gibi bütün konularda işbirliğini devam ettirmek bizim için çok önemli. Bu platformu kullanarak AB’nin çok net olduğunu söylemek istiyorum. Türkiye’nin karşılaştığı güçlükleri yenmesini umuyoruz. AB ülkeleri AB’ye katılım konusunda Türkiye’yi desteklemeye devam edecek. Yaklaşık yılda 600 milyon avro harcanarak bu desteği sunuyorlar. Bunun yanı sıra demokrasi, yönetişim, temel haklar ve hukukun üstünlüğü konularında yaklaşık 1,5 milyar avro da Türkiye’ye ayrıldı. 2014-2020 dönemi içerisinde bu başlıklar altında bu finansman kullanılacak.”
IPARD II’de 1 milyar avroluk kaynak kullandırılacak
Gıda Tarım Hayvancılık Bakanlığı Bakan Yardımcısı Mehmet Daniş de, Türkiye’de gerçek bir başarı hikayesine dönüşen IPARD deneyiminin tarım ve kırsal kalkınma alanında yeni bir sayfa açtığını ifade etti.
2011 yılından bu yana IPARD I Programı kapsamında 15 ayrı çağrı ilanına çıkıldığını belirterek, bu süreçte yaklaşık 11 bin yatırımcı proje sahibi ile sözleşme imzalandığının altını çizen Daniş, bu projeler için sağlanan toplam hibe tutarının yaklaşık 3,4 milyar lira olduğunu, ayrıca faydalanıcılara IPARD yatırımlarının bazı vergilerden muaf tutulması sebebiyle 1 milyar 181 milyon liralık dolaylı bir katkının daha sağlandığını vurguladı.
Daniş, bu destekler sayesinde Anadolu’nun 42 ilinde faydalanıcı katkılarıyla beraber toplamda yaklaşık 7 milyar lirayı bulan yatırım gerçekleştirildiğini belirterek, tamamı AB standartlarında olmak üzere bin 106 süt, 379 kırmızı et ve 725 kanatlı eti üretimi gerçekleştirilen tarımsal işletme kurulduğunu söyledi.
Ayrıca 117 süt işleme, 51 süt toplama, 111 et işleme, 143 meyve-sebze işleme tesisinin IPARD fonları ile Türkiye’ye kazandırıldığını bildiren Daniş, programdan yararlanan 20 işletmenin 20 farklı ülkeye yıllık 80 milyon liranın üzerinde ihracat gerçekleştirdiğini kaydetti.
Daniş, 2020 yılına kadar sürecek olan IPARD II programında ise tarım ve gıda sektörlerinin sürdürülebilir modernizasyonuna ve kırsal ekonomik faaliyetlerin çeşitlendirilmesine daha yüksek oranlardaki desteklerle devam edeceklerini dile getirerek, “Önümüzdeki dönemde 801 milyon avrosu AB katkısı olmak üzere ulusal bütçeden yapacağımız katkı ile birlikte yaklaşık 1 milyar avroluk kaynağı vatandaşımızın, yatırımcılarımızın kullanımına sunacağız.” ifadesini kullandı.
Konuşmaların ardından IPARD yatırımları başarı hikâyeleri ile devam edilen programın sonunda tüm yatırımcıları temsilen, TKDK’dan destek alarak farklı sektörlere yatırım yapan 10 yatırımcıya plaket takdim edildi.
(8)