Ocak ayı Fiyat Gelişmeleri raporunda işlenmemiş gıda fiyatları ve TL’deki değer kaybının Ocak ayında enflasyonun yüksek gelmesinde belirleyici olduğunu bildiren Merkez Bankası, “Ocak ayı Para Politikası Kurulu Toplantı Özeti’nde ifade edildiği üzere, gıda yıllık enflasyonu, işlenmemiş gıda kaynaklı olarak yükselmiştir” ifadesine yer verildi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Ocak Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu açıklandı.
Ocak ayında tüketici fiyatlarının yüzde 2,46 arttığını ve yıllık enflasyonun 0.69 puan yükselerek yüzde 9,22 olduğu hatırlatılan raporda, gıda enflasyonunun işlenmemiş gıda, enerji grubundaki fiyat artışlarının ise döviz kurundaki gelişmelerden kaynaklandığı belirtildi.
İşlenmemiş gıda ve TL’de değer kaybı
Merkez Bankası Raporu’nda, “Ocak ayı Para Politikası Kurulu Toplantı Özeti’nde ifade edildiği üzere, gıda yıllık enflasyonu işlenmemiş gıda kaynaklı olarak yükselmiştir. Enerji grubu yıllık enflasyonundaki artış döviz kuru gelişmelerine bağlı olarak sürmüştür. Bu dönemde, talep koşulları kısmen sınırlayıcı olmakla birlikte, Türk lirasındaki belirgin değer kaybının etkisiyle çekirdek enflasyon göstergelerinin yıllık enflasyonu ve ana eğilimi yükselmiştir” denildi.
Gıda ve alkolsüz içecekler grubu
Gıda ve alkolsüz içecekler grubu yıllık enflasyonunun Ocak ayında 2.12 puan artarak yüzde 7,77’ye yükseldiği vurgulanan raporda, şöyle denildi:
“Bu gelişmede, sebze grubuna bağlı olarak işlenmemiş gıda fiyatlarında gözlenen sert yükseliş belirleyici oldu. Bu grupta yıllık enflasyon Ocak ayında 4.15 puan artarak yüzde 8,67’ye ulaştı. Bir süredir ılımlı seyreden kırmızı et fiyatları bu dönemde yüzde 1,34 artarak dikkat çekti.
İşlenmiş gıda fiyatları ise yüzde 1,10 artarken, grup yıllık enflasyonu sınırlı bir yükselişle yüzde 6,81 oldu. Bu dönemde gıda fiyatları üzerinde olumsuz hava koşulları ile TL’deki değer kaybının etkileri gözlenmiştir.”
Yurt içi üretici fiyatları
Merkez Bankası Raporu’nda, yurt içi üretici fiyat endeksinin (Yİ-ÜFE) Ocak ayında yüzde 3,98 oranında arttığı, yıllık enflasyonun 3,75 puan yükselerek yüzde 13,69 olduğu belirtilerek, şu değerlendirme yapıldı:
“Bu artış, büyük ölçüde Türk lirasındaki değer kaybından kaynaklanmıştır. Yıllık enflasyon imalat sanayisinde yüzde 15,77’ye, petrol ve ana metal hariç imalat sanayisinde ise yüzde 10,70’e ulaşmıştır. Petrol ve ana metal hariç imalat sanayi fiyatlarının mevsimsellikten arındırılmış ana eğilimi bu dönemde belirgin bir oranda yükselmiştir.
Ana sanayi gruplarına göre incelendiğinde, Ocak ayında fiyatlar tüm alt gruplarda yüksek oranlı artışlar göstermiştir. Ara malı fiyatlarındaki yükselişte demir çelik fiyatlarındaki artışlar belirleyici olurken sermaye malı fiyatlarında motorlu kara taşıtları ve metal yapı ürünleri öne çıkmıştır. Bu dönemde dayanıklı tüketim malı fiyatları mobilya kaynaklı artmış, dayanıksız tüketim mallarında ise işlenmiş meyve-sebze fiyatlarındaki artışlar belirleyici olmuştur. Sonuç olarak, Ocak ayı özellikle Türk lirasındaki değer kaybına bağlı olarak tüketici fiyatları üzerinde üretici fiyatları kaynaklı maliyet baskılarının güçlü seyrettiği bir dönem olmuştur.”
(14)
