Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, bu yıl Orta Vadeli Program’da (OVP) belirlenen yüzde 4,5 büyüme oranının tutturulamayacağını kaydetti. Küresel anlamda büyüme ve ticaret rakamlarının aşağı yönlü revize edildiğine dikkat çeken Şimşek, bu yıl için büyümenin beklenenden düşük olabileceğini dile getirdi.
TRT Haber’de gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulunan Mehmet Şimşek, geçen yıl Kasım-Aralık aylarında belirlenen OVP’den bu yana koşulların çok değiştiğini belirterek, Türkiye’nin 3. çeyrek büyümesine ilişkin aşağı yönlü risklerin arttığını kaydetti.
Küresel anlamda da büyüme ve ticaret rakamlarının aşağı yönlü revize edildiğine dikkat çeken Şimşek, bu yıl için büyümenin beklenenden düşük olabileceğini vurgulayarak, “Şimdi bana ‘Bu sene yüzde 4,5 büyümeyi tutturabilir misiniz? derseniz ‘Hayır tutturamayız’ derim” dedi.
Şimşek, yine de amaçlarının büyümeye destek olmak olduğunu, bunun için reformlara önem verdiklerini kaydetti.
Şimşek, gelişmeleri paylaşmak için önümüzdeki hafta Asya turuna çıkacağını, daha sonra Eylül ayında G20 zirvesine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile birlikte katılacaklarını belirtti.
Şimşek daha sonra birer hafta Avrupa, Körfez ve Amerika turu planladığına işaret etti.
“8 milyar dolarlık yatırım yapılacak”
Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci ise yeni teşvik sistemi henüz yasalaşmadan konu hakkında görüştükleri bir teknoloji devinin 2 ülkede yapmayı planladığı yatırımları durdurduğunu belirterek, “Türkiye’ye getirmek için konuştuğumuz yatırımların toplam rakamı da 8 milyar dolar civarı. Enerji ve sağlık sektöründe teknolojiler üreten bir kuruluştan bahsediyoruz. Bu ve buna benzer Türkiye’ye doğru büyük bir yönelimin olduğunu hep beraber göreceğiz.” dedi.
Zeybekci, yaptığı açıklamada, teşvik sistemleri konusunda Japonya, Almanya ve Güney Kore gibi ülkelerin uyguladığı modellerin incelendiğini, enerji, hammadde ve teknoloji ana başlıklarında stratejik ürünlerde, belirlenmiş sektörlerde, kapasitelerde ve yerlerde özel destek sistemleri kurguladıklarını söyledi.
Her bir firma için ayrı dizayn edilen teşviklerin uygulamaya sokulacağını, vergi, stopaj, sigorta primi, enerji maliyetlerinin sabitlenmesi gibi desteklerin yanında demiryolu, otoyol ve liman gibi altyapılarının yapılması, üst düzey uzman personel için ücret desteği verilmesi, arazinin ücretsiz verilmesi, faiz desteği sağlanması gibi yenilikçi desteklerin de yelpaze içine alındığını anlatan Zeybekci, belirledikleri sektörlerde “teşviklerde sınır tanımayacaklarını” kaydetti.
Teminat desteği
İhracat destekleriyle ilgili gelecek günlerde çok farklı desteklerin olacağını, özellikle finansmanla ilgili Eximbank’ın kaynak ve imkanlarının katlanarak artacağını kaydeden Zeybekci, Eximbank kaynaklarına ulaşma konusunda teminat konusunu bir sorun olmaktan çıkaracaklarına değindi.
Mevcut uygulamada Eximbank’ın kullandıracağı krediye yüzde 100 teminat istediğini, yeni sistemle bu oranın sıfıra kadar çekileceğini dile getiren Zeybekci, “Eximbank, güvendiği, inandığı, değerlendirmesini, derecelendirmesini yaptığı şirketlere gerektiğinde sıfır teminat, gerektiğinde yüzde 25, 50, 75 teminatlarla kredi verebilme imkanına kavuşacak.” diye konuştu.
Teminat sorunu nedeniyle kredi kulanamayan küçük ihracatçı için ise “İhracat Kredi Garanti Fonu” oluşturulacağını anlatan Zeybekci, Eximbank’ın artık Türkiye dışındaki ülkelerdeki proje ve alımları da destekler pozisyona geleceğini belirtti.
Türk ürünü satın alan firmalara destek
Almanya’nın Hermes, ABD’nin Exim kredilerine benzer bir sistemin kurgulanacağına işaret eden Zeybekci, şöyle konuştu:
“Eximbank, ilk defa yurt dışında Türk ürünü satın alan firmalara da destek olmaya başlayacak. Diyelim ki bir İspanyol firmasının Türkiye’den yapmış olduğu 1 milyar dolarlık alımla ilgili, ‘gel sen bu alımını devam ettir, ben de sana bununla ilgili uygun faizlerle kredi vereyim’ diyeceğiz. Afrika’da un fabrikası veya başka bir teknoloji fabrikasına Türk makinalarını alması şartıyla destekler vereceğiz. Oralardaki satın alıcıların Türkiye’den ithalat yapanların aldıkları ürünlerin sigorta edilmesiyle ilgili sıkıntı yaşanırsa Eximbank’a diyoruz ki sigortala bunu. Zararın olursa Hazine olarak sana şu kadarlık kısmına kadar garanti ediyoruz.”
(2)