Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) araştırmacılarının yayınladığı Doğu Akdeniz Levant Bölgesi’ne ilişkin kuraklık değerlendirmelerini içeren çalışmasına Orman ve Su İşleri Bakanlığı’ndan açıklama geldi. Açıklamada “NASA’nın değerlendirmeleri gerçeği yansıtmıyor” denildi.
Orman ve Su İşleri Bakanlığı basın açıklaması şöyle ;
Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) araştırmacılarının, Akdeniz havzasında 900 yıllık kuraklık değişkenliği üzerine yapmış oldukları çalışma ülkemiz medyasında, Kıbrıs, İsrail, Ürdün, Lübnan, Filistin, Suriye ve Türkiye’yi kapsayan Doğu Akdeniz Levant Bölgesi’nde, 1998 yılında başlayan kuraklığın, muhtemelen son 9 asrın en kötü kuraklığı olduğu şeklinde yansımıştır.
Bu çalışmada bölgenin iklimini, bölgeye suyun nasıl geldiğini veya çıktığını anlamak için ağaç halkaları incelenerek Akdeniz’in kuraklık tarihi canlandırılmıştır. Ağaç halkaları ile tarihleme metodu (dendrokronoloji), çeşitli devirlere ait ağaçlardan alınan kesitlerde görülen yaşlarını ortaya çıkaran halkaların çakıştırılması ile eskiye doğru giden bir halkalar çizelgesi yapılması ilkelerine dayanır. Örneğin, 1960 yılında kesilen bir ağaçta 200 adet yaş halkası bulunduğu varsayılırsa bu bize, ağacın 1760 yılında büyümeye başladığını gösterir. Halkaların kalınlık ve incelikleri ise, bu 200 yıllık süre de meydana gelen iklim şartları hakkında bilgi verir. Ayrıca yine eski ahşap yapılardaki ağaçların kesitleri ile yaşayan ağaçların kesitlerinin karşılaştırılmaları suretiyle çakışan dönemler tespit edilerek yaşanan dönemlere ait nemli veya kurak dönemler hakkında daha fazla geriye yönelik bilgi sahibi olunabilir.
Levant Bölgesi, tarihsel ve kullanım olarak Doğu Akdeniz’e kıyısı olan bölgeyi kapsamaktadır ve Türkiye’nin Güneydoğu bölgesiyle sınırdır.
Diğer yandan web sitesinde yayınlanan haritada, 2012 yılının, Akdeniz Bölgesi 2002-2015 ortalamasından farkını, yani su depolamasındaki azalmayı göstermektedir ve görüldüğü üzere Levant Bölgesi ve Mısır’da ciddi azalmalar söz konusu iken Türkiye için bu geçerli değildir.
Orman ve Su İşleri Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü bünyesindeki Kuraklık İzleme Sistemi’nde SPI yöntemi kullanılarak Hatay ve Adana için çalışma yapılmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre son dönemde yaşanan kuraklığın olağanüstü bir durum olarak değerlendirilemeyeceği belirlenmiştir.
2007 ve 2009 yıllarında Doğu Akdeniz’de meydana gelen kuraklıklar sonrasında yazılan makaleler ve NASA’nın haberlerinde de benzeri durumlar yaşanmış ve ülke basını ile bazı sivil toplum kuruluşları tarafından kaynak kullanılarak duyurulmuştu. Bu tür haberler içerisinde özellikle ülkemizi gösterme çabalarının sebebinin ülkemizin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nden Levant Bölgesi’ne doğru akan sınırı aşan nehirlerimizden kaynaklandığı düşünülmektedir.
NASA’nın haberi ve haber kaynağı olarak kullandığı makale incelendiğinde, ayrıca bununla ilgili ülkemizde yapılan makaleler araştırıldığında son 9 asrın en kötü kuraklığının Türkiye için geçerli olmadığı kanaatine varılmıştır. Makalede kullanılan uzamsal dağılım oluşturma yönteminin kullanılan örnekler dikkate alındığında yetersiz kaldığı ve bu dağılımla elde edilecek yorumların Anadolu için doğruyu yansıtmayacağı anlaşılmıştır.
(18)
