Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin görüşmesinin ayrıntıları netleşti. 11 maddelik eylem planında yer alan Rusya’nın Türk tarım ve gıda ürünlerine uyguladığı ambargo konusunda Putin’in “Tarım ürünleri noktasında hassasiyetlerimizi göstereceğiz. Kademeli olarak bunu da yoğun bir şekilde artıracağız” dediği bildirildi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 9 Ağustos’ta Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı görüşmenin ayrıntılarını, St. Petersburg’tan Ankara’ya dönüş yolunda uçakta gazetecilere anlattı.
Hürriyet Gazetesi Yazarı Fikret Bila’nın haberine göre Erdoğan, “Yoğun ve verimli bir görüşme oldu. İlişkilerimizi 24 Kasım’dan önceki süreçten çok daha öte bir noktaya taşıma arzusundayız. Bu konuda bir mutabakat oluştu” dedi.
Erdoğan’ın, Rusya ile ticaret, turizm ve enerji başta olmak üzere öncelikli olarak 11 madde konusunda adım atılacağını söylediğini yazan Bila, 11 maddelik eylem planını şu satırlarla aktardı:
Akkuyu Nükleer Santrali
Bu seyahatin önemli başlıklarından biri de, Akkuyu Nükleer Enerji Santralimizdi. Burada ara verilmişti, maalesef spekülasyon yapanlar da oldu. Kendileriyle daha önce bununla ilgili bazı talepleri vardı, bu talepler ertelenmişti. Maalesef hep bürokrasinin bize yaşattığı sıkıntıları kastediyorum. Biliyorsunuz, benim Başbakanlık dönemimde, stratejik yatırımlar diye açtığımız bir başlık vardı. Rusya Akkuyu Nükleer Enerji Santrali’nin stratejik yatırımlara alınmasını istiyordu. Sayın Başbakan ile de tekrar görüştük, kendileriyle de mutabık kaldık. Dedik ki biz Akkuyu’yu stratejik yatırımlar arasına alalım. Zaten içeriğine baktığınız zaman stratejik yatırımlara tamamıyla uyabilecek bir yatırım. Rakamsal olarak baktığın zaman 1 milyar doların üzerinde olması gerekiyor ki, bu da zaten 22 milyar doları bulacak bir yatırım. Dolayısıyla bunun stratejik yatırımlar kapsamına alınması noktasındaki kanaatimizi Rusya’ya da belirttik.
Türk Akımı Projesi
Türk Akımı projesiyle alakalı olarak da kendilerine, ‘Herhangi bir sıkıntı yok, sadece kendi topraklarımızın üzerindeki yatırımı 50-50 yapalım’ dedik. Bu konuda da bir sıkıntı yok gibi. Zaten bizim topraklarımıza gelene kadar denizin altından taşınacak. Bizim topraklara geldikten sonra da o kısmın da 50-50 şeklinde yapılması noktasında bir mutabakat oluştu.
Savunma Sanayinde İşbirliği
Bir diğer konu da savunma sanayinde işbirliği. Başta Savunma Sanayii Müsteşarımız olmak üzere, bu çalışmalar zaten yürütüyordu. Bundan sonraki süreçte inanıyorum ki çok daha faklı bir şekilde devam edecektir. Bunlar hızlandırılacak. Kendileriyle bu konuda yapabileceğimiz birçok yatırımlar olabilir.
Rusya ile ortak yatırım fonu
Türkiye ve Rusya arasında bir ortak yatırım fonu kurulması olayı var. Şimdi Rusya’da bu var, bizde böyle bir fon yoktu. Şimdi bununla ilgili meclisimizden geçtiğinde, bizim de bu şekilde yatırım fonumuz oluşmuş olacak. Yatırım fonları kendi aralarında ortak yatırımlara beraberce girebilme imkanını yakalayacak. Kendi ülkelerimizin yanı sıra, kârlı olacaksa üçüncü ülkelerde de rahatlıkla yatırım yapılabilecek.
Charter uçuşları hızlandırılacak
Bir diğer konu da turizmle ilgili olarak charter uçuşları. Onunla ilgili olarak kendileri zaten müzakere talimatı vermişler. Biz de kendilerine ‘Bunu biraz hızlandırırsanız memnun oluruz’ dedik. Onlar da hızlandırma konusunda hassasiyetlerini ortaya koyacaklar.
Tarım ürünleri ihracatı artırılacak
Bir diğer konu tarım ürünleriyle alakalı konuydu. ‘Tarım ürünleri noktasında da hassasiyetlerimizi göstereceğiz, kademeli olarak bunu da yoğun bir şekilde artıracağız’ dediler.
Taşımacılıkta günlük araç kotası artacak
Karayolu taşımacılığında daha önce 9 bin olan araç sayısının 40 bin olmasını istemiştik. Bu olaylar sebebiyle o da bir kesintiye uğramıştı. Kendilerine onu tekrar hatırlattık. Böylece bunun da aşılmasını istiyoruz.
Türk işçilerin çalışma izni sorunu
Rusya’daki Türk firmalarında çalışan Türk işçilerine çalışma izni verilmesi noktasında bir sıkıntı vardı. Bunu da kendilerine ilettik, hatta vizelerin tekrar kaldırılması konusunu da gündeme getirdik. ‘Onu da çalışalım’ denildi.
Kültürel işbirliği
Bir nokta da Türk-Rus toplumsal forumunun yeniden başlatılması. Bu Kültür Bakanlığı’nın yürüttüğü bir şeydi. Bir yıl Türkiye’de, bir yıl Rusya’da olmak üzere bu tür şeyleri devam ettirelim.
Türkiye-Rusya-Azerbaycan Üçlüsü
Bir diğer konu üçlü bir mekanizma kuralım diyoruz. Türkiye-Rusya-Azerbaycan. Bu konuya Azerbaycan olumlu baktığı gibi, Rusya da olumlu baktığını söyledi. İlk üçlü mekanizma Rusya-Azerbaycan-İran arasında vardı. Bu konuyla ilgili Dışişleri Bakanımız Azerbaycan Dışişleri Bakanı ile konuştu. Biz de Sayın Putin ile de bunu konuştuk mutabık kaldık. Şimdi Dışişleri Bakanlarımız çalışmayı yapacaklar ve böylece bir üçlü mekanizmayı inşallah kuracağız. Bu üçlü mekanizma bölgedeki siyasi birçok gelişmeleri yerinde yakından takip etmek.
Suriye için özel heyet
Kendileriyle yaptığımız görüşmede dedik ki böyle böyle… Biz size bir üçlü heyet gönderelim, heyetin içinde istihbarat, asker, diplomat olsun. Bu üçlü heyete karşı siz de bunların karşıtını koymak suretiyle, bunlar hemen yoğun bir çalışma yapsınlar dedik. Heyetimizi hemen göndereceğiz, karşılıklı oturup görüşme yapacaklar.
(3)
