Rusya’nın uçak krizinin ardından Türk ürünlerine koyduğu yasaklar, yaş meyve ve sebze ihracatında geçen yıla göre yaklaşık 300 milyon dolarlık kayba yol açtı. Türk-Rus ilişkilerinin normal seyrine dönmesinden turizm ve tarım sektörlerinin kazançlı çıkacağını belirten TZOB Başkanı Şemsi Bayraktar, “Rusya’ya tarım ürünleri ihracatının yeniden başlamasıyla, çiftçimizin ambargodan doğan mağduriyeti ortadan kalkacaktır” dedi.
Ankara’da düzenlediği basın toplantısında Türk tarım ve gıda ürünlerine ambargo uygulayan Rusya ile ilişkilerdeki olumlu seyri değerlendiren Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Başkanı Şemsi Bayraktar, son günlerde ülkemiz ile Rusya arasında yaşanan olumlu gelişmelerin kendilerini umutlandırdığını söyledi.
Bayraktar, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Zira özellikle bazı ürünlerde en büyük pazarımız konumundaki Rusya ile ticari ilişkilerimiz çok önemli boyutlardadır. Türkiye, 2015 yılında Rusya’ya 3,6 milyar dolarlık ihracat yaparken, bu ülkeden 20,4 milyar dolarlık ithalat gerçekleştirmiştir.
Rusya’nın gıda ve tarım ürünü ithalatı 40 milyar dolar
Dünyanın sayılı tarım ürünleri ithalatçısı ülkelerinden biri olan Rusya’nın gıda ve tarım ürünü ithalatı 40 milyar doları aşmaktadır.
Rusya, gıda ve tarımda özellikle de yaş meyve sebze ihracatımızda en önemli ülkedir. 2015 yılında Rusya’ya 1,1 milyar dolarlık tarım ve gıda ihracatı yaparken, bu ülkeden çok büyük bölümü tahıl ve yağlı tohumdan oluşan 2,1 milyar dolarlık tarım ve gıda ithalatı gerçekleştirdik.
Bu ülkeye yaptığımız ihracat içinde en önemli payı, 2015 yılında, 600 milyon dolarla meyve ve 336,9 milyon dolarla sebze almaktadır. Meyve ve sebzenin toplam ihracatı 936,9 milyon doları bulmaktadır. Meyveler içinde öne çıkan ürünler ise turunçgiller, çilek ve üzümdür. Sebzeler içinde ise domates öne çıkmaktadır. Rusya’ya diğer önemli ihracat kalemlerimiz su ürünleri, yağlı tohum ve kanatlı etidir.
Bu ülkeden daha çok tahıl ürünleri, ayçiçeği yağı ithal etmekteyiz.
Bilindiği üzere Rusya 1 Ocak 2016’dan itibaren domates, salatalık, kuru soğan, kırmızı lahana, brokoli, portakal, mandalina, nektarin, elma, armut, kayısı, şeftali, erik, üzüm, çilek, tavuk ve hindi eti, tuz ve karanfil ithalatını yasakladı.
Bu ambargonun ardından Rusya, daha sonra bazı ürünlere geçici ithalat yasağı getirdi. Bu kapsamda biber, nar, patlıcan, marul, kıvırcık, kabak ve balkabağına yönelik alınan geçici ithalat yasağı kararları ile ürünlerin kalitesi ve karantina şartlarına bağlı olarak alımı geçici olarak durdurdu.
Rusya ambargosu kayıpları
Rusya, 2015 itibarıyla yaş meyve sebze ihracatımızdan miktar bazında yüzde 39, değer bazında yüzde 42 pay almıştır. 1 Ocak’tan itibaren uygulanan ambargo kararıyla birlikte ihracatımızda büyük kayıp yaşanmıştır. Yaş meyve ve sebzede, 2015 yılı Ocak-Mayıs döneminde Rusya’ya 529 bin 227 ton ihracat karşılığında 368 milyon 181 bin 496 dolar gelir sağlanırken, 2016 yılının aynı döneminde 113 bin 119 ton ihracat karşılığında 78 milyon 179 bin 758 dolar gelir ancak elde edilebilmiştir.
Geçen yılın aynı dönemine göre, Rusya’ya yaş meyve sebze ihracatımız miktar bazında yüzde 78,6, değer bazında yüzde 78,8 düşüş göstermiştir. Geçen yılın aynı dönemine göre ülkemizin uğradığı maddi kayıp 290 milyon dolar olmuştur.
Türkiye, Rusya için vazgeçilmez bir ülke!
Bilindiği gibi Rusya, 7 Ağustos 2014 tarihinden geçerli olmak üzere bir yıl süreyle Avrupa Birliği (AB), ABD, Avustralya, Kanada ve Norveç’in sığır ve kümes hayvanı eti, tüm meyve ve sebzeler, kaşar peynirleri ve süt başta olmak üzere tarım ve gıda mallarına ambargo kararı almış ve daha sonra bu ambargo kararını bir yıl daha uzatmıştı. En son Rusya’nın bu ülkelere yönelik ambargosunun 2017 yılsonuna kadar devam edeceğine yönelik haberler medyada yer aldı.
Türkiye, jeopolitik konumu, enerji talebi, bölgedeki gıda açığını kapatabilecek potansiyeli, turizm imkanları gibi özellikleri dolayısıyla Rusya için vazgeçilmez bir ülke. Nitekim Rusya, 2014 yılında, AB, ABD, Avustralya, Kanada ve Norveç’e ambargo kararı alırken, bu ihtiyaçlarını karşılayacak 4 ülke arasında Brezilya, Çin ve Arjantin ile birlikte Türkiye’yi de saymıştı.
Türk-Rus ilişkilerinin normal seyrine dönmesi hem Türkiye hem de Rusya için oldukça önemlidir. Bu karardan turizm ve tarım sektörlerimiz kazançlı çıkacaktır. Rusya’ya yönelik tarım ürünleri ihracatının yeniden başlamasıyla, çiftçimizin ambargodan doğan mağduriyeti ortadan kalkacaktır.”
“Bu yıl geçti, önümüzdeki yıl için umutluyuz”
TZOB Başkanı Bayraktar, “Rusya ile ihracat ne zaman artar, bunun üreticiye pazara yansıması ne zaman olur?” şeklindeki soruyu ise şöyle yanıtladı:
“Ülkemizin 290 milyon dolar civarında bir ihracat kaybı var. Bu sezon üreticimizin bir miktarı malı elinde kaldı. Başka pazarlar bulmaya çalıştık ama her şeye rağmen üreticimiz mağdur oldu. Bu fiyatlara da yansıdı zaten. Önümüzdeki yıl üretimini ve fiyatları bir miktar etkileyecek. Üretici için makul bir fiyattan mal satması bizim için çok önemli. Alın terinin karşılığını almak çok önemli. Bu bakımdan ihracatın fiyatları biraz daha makul seviyeye getireceğine inanıyoruz. Bu yıl geçti önümüzdeki yıl için umutluyuz.”
GIDAHATTI DERGİSİNİ ÜCRETSİZ İNDİRİN
(3)
