Türkiye ile Rusya ilişkilerinde normalleşme sürecinde ilk buluşma gerçekleşti. Rus ve Türk diplomatlar Moskova’da masaya otururken, Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, Türkiye ile ilişkilerin düzelmesinin zaman alacağını söyledi. Zaharova, “İlişkileri bozmak için bir el ateş etmek yeter. İlişkileri yeniden kurmak ise o kadar kolay değil. Elimizde sihirli değnek yok” dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında mektup ile başlayan, telefon diplomasisi ile umut veren süreçte ilk buluşma Moskova’da gerçekleşti. Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Ali Kemal Aydın ile Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Aleksey Meşkov’un buluşmasında, normalleşme sürecinde atılması gereken adımlar görüşüldü.
Rusya Dışişleri Bakanlığı açıklamasında, Aydın ve Meşkov’un, Türkiye ve Rusya arasındaki ikili ilişkilerin normalleşmesi süreci kapsamında Türk-Rus iş birliğinin aşamalı olarak canlandırılması, siyasi diyaloğun yeniden başlatılması, ticari-ekonomik ve beşeri-kültürel ilişkilerin etkinleştirilmesi konularını görüştüğü bildirildi. Görüşmede, Rus turistlerin Türkiye’yi ziyaret etmeleri için gerekli koşulların sağlanması ve bölgesel bazı konuların da ele alındığı ifade edildi.
Dışişleri Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı yetkililerinin yanı sıra sektör temsilcilerinin de yer aldığı Türk delegasyonu, Moskova’da Rus muhataplarıyla toplantılar da gerçekleştirdi.
“İlişkileri bozmak için bir el ateş etmek yeter ama…”
Moskova’daki görüşme özellikle turizm alanında ilişkilerin hızla normalleşmesi beklentilerinin gerçekleşmesi için umut verirken, Rus tarafından yapılan açıklamalarda “Sihirli değnek yok” vurgusu dikkat çekti.
Dışişleri Bakanlığı açıklamasında, tarafların, Rus turistlerin Türkiye ziyareti için gereken koşulların sağlanmasıyla ilgili konular üzerinde durduğu belirtilirken, “Bu ülkede devam eden yüksek terör tehdidi nedeniyle Rusya için bu alandaki mutlak öncelik orada bulunan vatandaşlarımızın güvenliğidir” ifadelerine yer verildi.
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova da, Türkiye ile ilişkilerin düzelmesinin zaman alacağını söyledi. Zaharova, “İlişkileri bozmak için bir el ateş etmek yeter. İlişkileri yeniden kurmak ise o kadar kolay değil. Elimizde sihirli değnek yok. Dürüst ve açık bir şekilde ilişkilerin normalleşmesinin zaman alacağını söylüyoruz” dedi.
Rusya Merkez Bankası’nın çıkışı
Bu arada Rusya Merkez Bankası da, Türkiye ile turizm alanındaki işbirliğinin yeniden başlatılmasının enflasyonu yavaşlatabileceği açıklaması yaptı. Merkez Bankası’nın ‘Tüketici fiyatlarının dinamiği’ analizinde, Temmuz ayı enflasyonunda yavaşlama beklentisi olduğu vurgulanarak, “Türkiye ile turizm alanındaki işbirliğinin yeniden başlaması, hizmet sektöründeki fiyatların artışının yavaşlamasına küçük bir katkı sunabilir” ifadelerine yer verildi.
Merkez Bankası’nın 2016 yılı sonu için yüzde 5-6 aralığında öngördüğü yıllık enflasyon, Haziran ayında yüzde 7,5 olarak gerçekleşmişti.
Rus halkının kafası karışık!
Öte yandan Rusya’da yapılan bir anket, Türkiye ile ilişkilerdeki hızlı “normalleşme” adımlarının halkta da kafa karışıklığını yarattığını gösterdi. Katılımcıların çoğunluğu Türkiye ile turizm kapısının açılmasını desteklerken, “Türkiye ile genel olarak yakınlaşma adımlarında acele edilmemesi” görüşünün de ağırlıkta olması dikkat çekti.
FOM tarafından yapılan ankete göre yüzde 60’lık kitle Rus devletinin Türkiye ile ilişkileri düzeltmede aceleci olmamasını istiyor.
Rus hükümetinin son dönemde izlediği Türkiye politikasını tümüyle doğru bulanların oranı yüzde 27 olurken, Türkiye’ye tur yasağının kaldırılmasını destekleyenlerin oranı yüzde 42, bunu yanlış bulanların oranı ise yüzde 39 oldu.
Katılımcılar, ilişkilerin normalleşmesinin kimin daha fazla çıkarına olduğu sorusuna ise yüzde 55 oranında Türkiye, yüzde 8 oranında Rusya yanıtını verdiler. Katılımcıların yüzde 28’i normalleşmenin iki tarafın da işine geldiğini düşünürken, yüzde 1’lik bir kesim ise kimsenin çıkarına olmadığını belirtti.
Anket, ilişkilerin geleceği konusunda Rus halkının beklentilerini de ortaya koydu. Rusya’da halkın yüzde 36’sı iyi komşuluk ilişkilerine dönüleceği, yüzde 38’i Rusya ile Türkiye arasında artık ciddi yakınlaşma olmayacağı görüşünde iken, yüzde 26’lık bir kesim ise bu konuda düşünce belirtmedi.
Kommersant’a konuşan FOM Başkanı Aleksandr Oslon’a göre, Rusya-Türkiye ilişkilerindeki hızlı dönüşün ardından zaman ihtiyaç var. Oslon, “Son altı ayda Rusya medyasında istisnasız negatif yayın yapıldığı için, devlet başkanlarının bir kararından dolayı hemen düzelmesi mümkün değil. İlişkiler iyi giderse, Türkiye hakkındaki olumsuz görüşler yavaş yavaş kaybolacak” ifadelerini kullandı.
(7)
