Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Suriyeli mülteciler başta olmak üzere mülteci, şartlı mülteci ve ikincil koruma statüsü sahibi yabancıların Türkiye’de çalışmalarına ilişkin usul ve esasları belirledi. Başvuru sahibi veya şartlı mülteciye asgari ücretin altında ücret ödenemeyecek.
Uluslararası Koruma Başvuru Sahibi ve Uluslararası Koruma Statüsü Sahibi Kişilerin Çalışmasına Dair Yönetmelik, 26 Nisan’da Resmi Gazete’de yayımlandı.
Yönetmelik, uluslararası koruma talebinde bulunan ve henüz başvurusu hakkında son karar verilmemiş olan başvuru sahipleri ile 6458 sayılı Kanun’da tanımlanan mülteci, şartlı mülteci ve ikincil koruma statü sahiplerinin Türkiye’de çalışma usul ve esasları içeriyor.
Yönetmeliğe göre mülteci veya ikincil koruma statüsü sahibi kişiler, statü almasından itibaren bağımlı veya bağımsız olarak çalışabilecekler. Bu kişilerin kimlik belgesi, çalışma izni yerine geçecek ve bu durum kimlik belgesine yazılacak. Statülerin herhangi bir nedenle sona ermesini veya kimlik belgelerinin iptalini gerektirecek nedenler, yabancının çalışma hakkını da sona erdirecek. Mülteci veya ikincil koruma statüsü sahibi kişilerin; çalıştığı il, meslek, sektör ile bağımlı veya bağımsız çalışma durumuna ait güncel bilgiler İçişleri Bakanlığınca Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na bildirilecek.
Başvuru sahibi ve şartlı mülteci statüsü sahibi kişiler çalışmaya başlamadan önce çalışma izni alacaklar. Bu kişilerden başvurusu uygun görülenlere çalışma izni Bakanlık tarafından verilecek. Geçerli çalışma iznine sahip olmak, başvuru sahibi ve şartlı mülteci sayılan yabancılara Türkiye’de mutlak kalış hakkı sağlamayacak.
Başvuru sahibi ile şartlı mülteci yetkili makamlardan alacakları başvurusunu veya statülerini gösteren kimlik belgeleri ile çalışma iznine başvurabilecekler. Geçerli kimlik belgesi olmadıkça, başvuru sahibi veya şartlı mülteci statüsü sahibi kişinin geçerli çalışma izninin olması, farklı bir işveren yanında veya bağımsız olarak çalışma izni başvurusu yapma hakkı vermeyecek. Çalışma izni başvurusu uluslararası koruma başvurusu tarihinden altı ay sonra yapılabilecek. Belirli bir ilde ikamet etme yükümlülüğü getirilen başvuru sahibi ve şartlı mültecinin, bu il sınırları dışında çalışma izni almak için yaptığı başvurular, İçişleri Bakanlığının görüşü alınarak sonuçlandırılacak.
Başvuru sahibi ve şartlı mültecilerin çalışma izni başvuruları e-Devlet Kapısı üzerinden Bakanlığa yapılacak. Çalışma izni uzatma başvurusu da aynı işveren yanında çalışmaya devam etmek üzere e-Devlet Kapısı üzerinden Bakanlığa yapılacak ancak, işveren değişikliği olan uzatma başvuruları reddedilecek. Başvuru sahibi veya şartlı mülteciye ilişkin geçerli kimlik belgesinin ibrazının aranacağı çalışma izni uzatma başvurusu, çalışma izni geçerlilik süresi dolmadan yapılacak.
Çalışma izni muafiyeti başvurusu
Mevsimlik tarım veya hayvancılık işlerinde çalışacak başvuru sahibi ve şartlı mülteci statüsü sahibi yabancılar, çalışma izni muafiyeti kapsamında olacaklar. Çalışma izni muafiyeti başvuruları, uluslararası koruma sağlanan ildeki Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğüne yapılacak. Bakanlıkça, mevsimlik tarım veya hayvancılık işlerinde çalışacak başvuru sahibi ve şartlı mülteci statüsü sahibi yabancılara ilişkin il ve kota sınırlaması getirilebilecek.
Kanunun 14’üncü maddesi hükümleri yanında; Uluslararası koruma başvuru tarihi üzerinden altı ay geçmediğinin, Bakanlığa gerekli belgelerin teslimi dâhil başvuru tamamlandığında, kimlik belgesinin geçerlilik süresinin otuz günden az kaldığının, 6458 sayılı Kanun uyarınca kesinleşmiş sınır dışı kararı alındığının, Belirli bir ilde ikamet etme yükümlülüğü getirilen başvuru sahibi ve şartlı mültecinin bu il sınırları dışında çalışma izni almak için yaptığı başvurularda İçişleri Bakanlığınca olumsuz görüş bildirildiğinin, tespiti halinde çalışma izni veya çalışma izni uzatma başvurusu reddedilecek.
Başvuruları olumlu değerlendirilen başvuru sahibinden veya şartlı mülteciden ya da bunların işverenlerinden 492 sayılı Harçlar Kanunu hükümleri gereğince çalışma izni harcı tahsil edilecek.
Çalışma izni, 4817 sayılı Kanunun 5’inci maddesinde belirtilen sürelerle verilebilecek. Başvuru sahibi veya şartlı mülteci adına düzenlenen çalışma izni süresinin kimlik belgesi süresinden uzun olması halinde İl Göç İdaresi Müdürlüğünce çalışma izni süresi esas alınarak yeni bir kimlik belgesi düzenlenecek.
Başvuru sahibi veya şartlı mülteci adına Bakanlıkça çalışma izin belgesi veya muafiyet belgesi düzenlenecek ve bu durum İçişleri Bakanlığı ile varsa işverene bildirilecek.
Mevsimlik tarım veya hayvancılık işlerinde çalışması uygun görülen başvuru sahibi veya şartlı mülteciye çalışma izni muafiyet belgesi verilecek.
Başvuru sahibi veya şartlı mülteci adına düzenlenen çalışma izni veya çalışma izni muafiyet belgeleri 6458 sayılı Kanunda düzenlenen ikamet izinleri yerine geçmeyecek.
En az asgari ücret ödenecek
Başvuru sahibi veya şartlı mülteciye asgari ücretin altında ücret ödenemeyecek.
Başvuru sahibi veya şartlı mülteciye çalışma izni verilmesi; izin türü, süre, meslek, sektör, işkolu, mülki ve coğrafi alan bakımından Bakanlıkça sınırlandırılabilecek. Ancak, Türkiye’de üç yıl ikamet eden veya Türk vatandaşıyla evli olan ya da Türk vatandaşı çocuğu olan mülteci ve ikincil koruma statüsü sahipleri için bu sınırlamalar uygulanmayacak.
Çalışma izni alan yabancılar ile yabancı çalıştıran işverenler, sosyal güvenlik mevzuatından kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirecekler.
Yönetmelik uyarınca belirli bir ilde ikamet etme yükümlülüğü getirilen başvuru sahibi veya şartlı mültecinin bu il sınırları dışında çalışma izni almak için yaptığı başvurulara ilişkin görüş alınmasının elektronik ortamda gerçekleştirilmesine ilişkin İçişleri Bakanlığı ile Bakanlık arasında uygun teknik altyapı sağlanıncaya kadar, görüş alınmasında ve karşılıklı bildirimde bulunulmasında elektronik posta dâhil iletişimi kolaylaştıracak araç, gereç ve yöntemler kullanılacak.
Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüklerinde uygun teknik altyapı sağlanıncaya kadar, mevsimlik tarım veya hayvancılık işlerinde çalışacak başvuru sahibi veya şartlı mültecinin çalışma izni muafiyet başvuruları Bakanlığa yapılacak. Talebi uygun bulunanlara ilişkin bilgiler Bakanlıkça İçişleri Bakanlığına bildirilecek.
GIDAHATTI DERGİSİNİ ÜCRETSİZ İNDİRİN
(7)