Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, önümüzdeki dönemde bazı başkentlerde Tarım Müşavirlikleri açacaklarını söyledi.
Tarım ve gıda ihracatını arttırmaya yönelik çalışmalar kapsamında ilki Ağustos ayında Gürcistan’la gerçekleştirilen Tarımsal İş Forumu’nun ikincisi, Ankara’da İran ile düzenlendi. Türkiye-İran Tarımsal İş Forumu’nun açılışı, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, İran Tarım Seferberliği Bakanı Mahmoud Hojjati, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakan Danışmanı Mehmet Daniş, İran Köy Kooperatif Kurumu Genel Müdürü Hassan Safaei ile TOBB Yönetim Kurulu Sayman Üyesi Faik Yavuz’un katılımıyla yapıldı.
Forumun açılışında konuşan Faik Yavuz, İran’ın Türkiye için komşu bir ülke olmaktan öte kardeş bir ülke olduğunu belirterek, dünya çapında çalkantıların arttığı bir dönemde iki ülke arasındaki işbirliğinin artırılmasının bölge için büyük önem taşıdığını söyledi. Türkiye’nin gayrisafi hasılasında tarım sektörünün yüzde 8’lik payı olduğunu, İran’da ise bu oranın yüzde 9,3 olduğunu vurgulayan Yavuz, iki ülke arasında tarım alanında var olan potansiyelin daha iyi kullanılmasını hedeflediklerini ifade ederek, “Tarımsal üretimde dünyanın ilk 10 ülkesi arasında yer alan İran’ın 19 milyar dolara yaklaşan tarımsal ticaretinde daha fazla pay almayı umuyoruz” dedi.
“Tarım ve gıdanın alternatifi yok”
Her sektörün alternatifi olduğu halde tarım ve gıdanın alternatifi olmadığının altını çizen Faik Yavuz, “Her geçen gün artan dünya nüfusu ile beraber, 7,5 milyar insan gıda tüketmek durumundadır. Tarım ve hayvancılığı usulüne uygun, dünya standartlarında yapan bir toplumun zengin olması kaçınılmazdır. Tarım ve gıda alanında çok önemli bir potansiyele sahibiz. Bu forumda yeni işbirliklerinin, yeni fırsatların yeşermesini göreceğiz. Her birlikte çalışarak, ülkelerimizdeki refahı daha artırabilir, dünya arenasında ülkelerimizi ön sıralara çıkarabiliriz” diye konuştu.
Konuşmasında Türkiye ile İran’ın var olan potansiyeli daha iyi kullanmak için önemli adımlar atacağı inancını dile getiren İran Köy Kooperatifi Kurumu Genel Müdürü Hassan Safaei ise İran’da ilaç yapımında kullanılan bitki üretiminin geliştiğine işaret ederek, özellikle bu alanda işbirliği yapılabileceğini söyledi. Üç yıl içinde 100 bin dönüm arazinin ortak çalışmalar için kullanılabileceğini belirten Safaei, ilaç yapımında kullanılan bitkilerin yanı sıra Türkiye’ye ihraç edilen fıstık, badem, kuru üzüm, çay, bal, ceviz ihracatı konusunda kalıcı işbirliği yapılabileceğini bildirdi.
“Ambargo dönemi” vurgusu
İran Tarım Seferberliği Bakanı Mahmoud Hojjati de, İran ile Türkiye arasındaki eskiye dayanan ilişkilerin yanı sıra Türkiye’nin ambargo döneminde İran’ın yanında durmasının ortak çalışmalara zemin hazırladığını söyledi. İki ülkenin tarım alanında işbirliğinin ilişkilerin gelişmesinde önemli rol oynayacağının altını çizen Hojjati, yeni teknolojiler sayesinde gelişme kat eden İran tarımında, özellikle katma değer yaratacak yatırımlara açık olduklarını kaydetti. “İran İslam Cumhuriyeti yatırımlar için elinden geleni yapacaktır. Bütün potansiyelimizi kullandırmaya hazırız” diyen Hojjati, İran’ın hayvancılıkta, özellikle hayvan yem bitkilerinin üretiminde bölgede önemli bir yere sahip olduğunu vurguladı.
Helal gıdada işbirliği çağrısı
İran ile Türkiye’nin helal piyasasına daha fazla ürün sunmakta da işbirliği yapabileceğini belirten Hojjati, “Markalaşma ile helal gıda ihtiyacına birlikte cevap verebiliriz. Umarım iki ülke, birbirlerinin potansiyellerini daha iyi kullanırlar” ifadelerini kullandı.
“İran ile gecikmiş buluşma”
Tarımsal İş Forumu’na katılan iki ülke iş adamlarına hitap eden Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, İran ile Temmuz ayında Türk-İran Tarım Yürütme Komitesi toplantısı yapılmasının planlandığını, ancak 15 Temmuz darbe girişimi nedeniyle bunun gerçekleşmediğini söyledi. Bu nedenle Tarımsal İş Forumu’nun ilkinin Ağustos ayında Tiflis’te Gürcistan ile gerçekleştirildiğini vurgulayan Çelik, İran ile gecikmiş bir buluşmanın gerçekleştiğini söyledi.
İran’ın Türkiye’nin Asya’ya, Türkiye’nin ise İran’ın Avrupa’ya açılan kapısı olduğunu belirten Bakan Çelik, İran’ı rakip olarak değil, birbirini tamamlayan iki büyük pazar olarak gördüklerini bildirdi. İki ülke arasında 2013’te 22 milyar dolar olan ticaret hacminin, geçen yıl 9,7 milyar dolara gerilediğini, bunu 30 milyar dolara çıkarmak için tarım alanında çalışmak gerektiğini ifade eden Çelik, “10 milyar dolara yakın ticaret hacmi içinde tarımsal ürün ticaretimizin payı 353 milyon dolarla, sadece yüzde 3,6’dır. Bu iki ülkeye yakışmayan bir rakam” dedi.
Tarımsal ihracatımız 16,8 milyar dolar
2008’deki küresel krizin ardından kırılgan sürecin hala devam ettiğini vurgulayan Çelik, Türkiye ekonomisinin bölgesinde yaşanan sorunlara rağmen son 27 çeyrektir kesintisiz büyüdüğüne dikkat çekti. 2009’dan bu yana Türkiye’de ekonomik büyümenin yılda ortalama yüzde 5,3 seviyesinde gerçekleştiğini bildiren Çelik, şöyle devam etti:
“Ülkemiz 54,7 milyar dolarlık tarımsal gayrisafi milli hasıla ile Avrupa’nın en büyük tarımsal gücü haline gelmiştir. Bugün 192 ülkeye bin 680 çeşit tarımsal ürün ihraç eden bir ülke haline gelmiş ve tarımsal ihracatımız 16,8 milyar dolara yükselmiştir. 2023 hedeflerimiz kapsamında 150 milyar dolarlık tarımsal hasıla ve 40 milyar dolarlık tarımsal ihracata ulaşmak için çalışmalarımız sürüyor. Daha fazla ürünümüzü dünya pazarlarına sunmak için Bakanlık bünyesinde Dış Pazar Stratejileri Çalışma Grubu oluşturduk ve sektör toplantılarına başladık.”
Tarım Müşavirlikleri müjdesi
“Önümüzdeki dönemde başta Tahran olmak üzere bazı başkentlerde tarım müşavirlikleri açacağımızın müjdesini de buradan veriyorum” diyen Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, “İran ile Türkiye rekabetle küçülmek yerine işbirliği ile büyümeyi tercih eden iki ülke. 160 milyon toplam nüfusa ve 100 milyar doları aşkın toplam tarımsal hasılaya sahip iki ülkenin işbirliğiyle oluşturacağı sinerji, bölgenin huzur ve barışı için son derece önemlidir” diye konuştu.
Türkiye-İran Tarımsal İş Forumu, öğleden sonra firmalar arası ikili iş görüşmeleri ile devam etti.
(8)
