Türkiye Gıda ve İçecek Sanayii Dernekleri Federasyonu (TGDF) Başkanı Şemsi Kopuz, gıda etiketleme ile beslenme ve sağlık beyanları konusundaki çalışmalara aktif olarak katıldıklarını ve Resmi Gazete’de yayımlanan düzenlemeleri desteklediklerini söyledi. Kopuz, “Atalarımız ne güzel söylemiş; ‘Bilinmedik aş, ya karın ağrıtır ya baş’. İnsanımız ne yediğini, içtiğini bilmeli, bunun için de gıda etiketlerini dikkatle incelemelidir. Unutmayalım ki, güvenli gıda tüketmenin yolu, bilinçli tüketici olmaktan geçiyor” dedi.
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, gıdaların güvenli tüketimi konusunda büyük önem taşıyan gıda etiketleri konusundaki mevzuatı yeniden düzenledi. Bu kapsamda Gıda Etiketleme Yönetmeliği ikiye ayrılarak, Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği ile Beslenme ve Sağlık Beyanları Yönetmeliği 26 Ocak’ta Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Gıda Etiketlemesi ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği, tüketicilerin gıdalar hakkında bilgilendirilmesi amacıyla gıda etiketlerine ilişkin yeni kurallar getirirken, Beslenme ve Sağlık Beyanları Yönetmeliği, son tüketiciye arz edilen gıdaların etiketlerinde yer alabilecek, beslenme ve sağlıkla ilgili beyanları düzenliyor. Yönetmelikler, gıda işletmecilerinin sorumluluklarını yeniden tanımlarken, toplu tüketim yerleri için kurallar getiriyor, tüketicilere de güvenilir ve sağlıklı gıdaya ulaşma konusunda yeni imkanlar sunuyor.
Gıda Etiketleme ve Bilgilendirme Yönetmeliği hükümlerine uyum için gıda işletmecilerine 3 yıllık bir geçiş süresi tanınıyor.
TGDF’den tam destek!
Gıda Etiketleme ile Beslenme ve Sağlık Beyanları konusundaki yeni yönetmeliklere ilişkin değerlendirmelerde bulunan Türkiye Gıda ve İçecek Sanayii Dernekleri Federasyonu (TGDF) Başkanı Şemsi Kopuz, gıda etiketlerindeki bilgilendirmeler ile beslenme ve sağlık beyanlarının tüketici sağlığı açısından önemine dikkat çekti.
Güvenli gıda tüketiminin ancak ne yediğini, içtiğini bilen, bunun için gıda etiketlerini okuyan bilinçli tüketiciler sayesinde mümkün olacağının altını çizen Kopuz, şunları söyledi:
“TGDF olarak yıllardır insanımızın sağlığının korunması için Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığımızın denetimine tabi olarak, onaylı ve kayıtlı işletmeler tarafından üretilen; ambalajlı, kaliteli gıdaların tüketilmesini öneriyoruz. Ambalajların üzerinde bulunan etiketler, en başta raflarda satışa sunulan gıdaların Bakanlıktan onaylı ve kayıtlı işletmeler tarafından üretildiğini gösterir. Bu bize o gıdanın, ulusal ve ulusal standartlarda, hijyen kuralları gözetilerek, Bakanlığın her türlü denetimine açık olarak üretildiğini gösterir.
Diğer yandan bugün tüketiciler, giderek yükselen sağlıklı beslenme trendinin etkisiyle artık gıdaların içeriğini bilmek, ihtiyaçlarına uygun gıdaları tüketmek istiyorlar. Bu çok doğru ve yerinde bir hassasiyettir. İşte gıda etiketleri ne yediğini, içtiğini bilmek isteyen tüketiciler için en iyi kılavuzdur. Gıda alışverişimizi yaparken biraz zaman ayırıp, gıda ambalajlarındaki etiketleri okumayı bir alışkanlık haline getirmeliyiz. Böylece o gıdanın hangi işletmede üretildiğini, içeriğindeki besin öğelerini, tükettiğimizde alacağımız enerjiyi öğrenir, son tüketim tarihini kontrol edebiliriz.
Atalarımızın dediği gibi, ‘Bilinmedik aş, ya karın ağrıtır ya baş’. Sağlığımızı ancak kim tarafından, nerede, hangi standartlarda üretildiğini, içeriğinde neler olduğunu bildiğimiz gıdaları tüketirsek koruyabiliriz. Bunun yolu da gıda etiketlerini okumaktan geçiyor.”
TGDF tüketici bilincinin artması için çalışıyor
26 üye dernekleri ile güvenli gıda tüketimi için tüketici bilincinin artmaya yönelik çalışmalara aktif olarak destek verdiklerini vurgulayan TGDF Başkanı Şemsi Kopuz, “Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığımızın gıda etiketleme ile beslenme ve sağlık beyanları konusundaki son mevzuat düzenlemelerine de, daha hazırlık aşamasında aktif olarak katılarak destek verdik. Bu düzenlemeler yerinde ve doğrudur. Ancak mevzuat düzenlemesi yapmak her şeyi çözmüyor. Tüketicilerimiz de kendi sağlıkları için ambalajlı gıdaları tüketmeye özen göstermeli, gıda etiketlerini okumayı bir alışkanlık haline getirmelidir. Düzenlemeler, ancak bu sayede istenen faydayı sağlayacaktır.” ifadelerini kullandı.
Yönetmelikler yeni ne getiriyor?
Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği ile gıda zinciri içinde yer alan bütün gıda işletmecilerinin sorumlulukları belirleniyor. Gıda zincirinin tüm aşamalarında yer alan gıda işletmecileri (üretici, ambalajlayıcı, perakendeci, toplu tüketim yeri, ithalatçı vb.) yürüttükleri faaliyetlerin gerektirdiği ölçüde tüketiciyi bilgilendirmekten sorumlu olacak.
Gıdaların etiketinde enerji ve besin öğelerinin miktarı yer alacak
Mevcut durumda isteğe bağlı olarak veya gıdanın belirli koşulları sağlaması durumunda yapılan beslenme yönünden etiketleme, yeni düzenleme ile hazır ambalajlı bütün gıda etiketlerinde zorunlu hale getiriliyor. Hazır ambalajlı gıdaların etiketlerinde gıdanın 100 g veya 100 ml’sinde bulunan enerji ile besin öğesi (yağ, doymuş yağ, karbonhidrat, şeker, protein, tuz) miktarlarının yer alması zorunlu oluyor.
Toplu tüketim yerlerinde yeni uygulamalar
Restoran, kafe, yemekhane gibi toplu tüketim yerlerinde tüketicilere arz edilen gıdanın adı ve alerjen bileşenlerin belirtilmesi zorunlu hale geliyor. Ayrıca gıdanın bileşiminde etil alkol ve/veya domuzdan elde edilen madde bulunması durumunda da aynı şekilde tüketiciler bilgilendirilecek. Bu bilgiler tüketicilerin kolayca görebileceği şekilde menüler, yazı tahtaları, broşür ve benzeri araçlar vasıtasıyla son tüketiciye sunulacak.
Beslenme ve sağlık beyanlarına özel yeni bir yönetmelik!
Daha önce uygulamada olan gıda ve içeceklerdeki besin öğeleri ile ilgili, “trans yağ içermez”, “tuzu azaltılmış”, “lif kaynağı” gibi beslenme beyanları ile Avrupa Birliği’nde onaylanmış yeni sağlık beyanlarının 203’ü ülkemize uyumlaştırılarak tek bir çatı altında düzenleniyor. Böylece gıdalarda ve içeceklerde yer alan vitamin, lif gibi pek çok besin ögesinden beklenen faydalardan da tüketicilerimiz haberdar olabilecek. Avrupa Birliği mevzuatı ile uyumlu şekilde hazırlanan yönetmeliklere uyulmaması halinde ise işletmeleri ciddi yaptırımlar bekliyor.
(5)