TEMA Vakfı 14-20 Kasım tarihleri arasında Erozyonla Mücadele Haftası kapsamında ülke çapında gerçekleştireceği etkinlikler ile “toprak bozulumu”na dikkat çekecek. TEMA Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Deniz Ataç, iklim değişikliğinin toprak bozulumuna yol açtığını belirterek, “Bu olumsuz etkileşim, toprak, tarım, gıda ve orman varlıklarımızı doğrudan tehdit ediyor” dedi.
TEMA Vakfı, bu yıl Erozyonla Mücadele Haftası‘nda toprağın verimliliğindeki azalmayı ifade eden “toprak bozulumu”nu gündeme getiriyor.
TEMA Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Deniz Ataç, toprak bozulumunun, toprağın sağlığında meydana gelen bozulmalar ve sonrasında toprağın sunduğu hizmetlerin azalması olarak nitelendirildiğini belirtti.
“Dünyada kullanılabilir arazilerin %33’ü toprak bozulumuna uğramış durumda. Türkiye’de ise toprak bozulum tiplerinden sadece erozyon dikkate alındığında bile topraklarımızın %86’sında erozyon meydana geldiği görülüyor” diyen Ataç, toprak bozulumunun su kıtlığı, gıda güvensizliği, iklim değişikliğinde hızlanma, yoksulluk, göç, toprak ve toprağa bağlı diğer ekosistem hizmetlerinde azalma gibi sonuçlara yol açacağını bildirdi.
Toprak bozulumunun insan kaynaklı olduğunun altını çizen Deniz Ataç, Fas’ın Marakeş şehrinde düzenlenen İklim Zirvesi’nde de toprak bozulumu konusunun gündeme geldiğini hatırlattı.
Ataç, “Konu şu an dünya gündeminde önemli bir yer tutuyor. Türkiye’de de toprak bozulumunun önlenmesi, etkilerinin azaltılması ve toprağın iyileştirilmesi amacıyla acilen çalışmalar yapılmalıdır. İklim değişikliği etkileri ve toprak bozulumu ile karşı karşıya olan havzaların etkilenme düzeyleri saptanmalı ve önlemler alınmalıdır” dedi.
İklim değişikliği ve toprak bozulumu
Ormanların yok edilmesinin, tarım arazilerinin amaç dışı ve yanlış kullanılmasının sera gazlarını artırıp iklim değişikliğini hızlandırdığına dikkat çeken Ataç, şunları kaydetti:
“İklim değişikliği toprak bozulumuna yol açıyor. Toprak bozulumu da iklim değişikliğinde artışa sebep oluyor. Bu olumsuz etkileşim, toprak, tarım, gıda ve orman varlıklarımızı doğrudan tehdit ediyor. Topraklarımızı koruyarak iklim değişikliği ile mücadele edebileceğimiz bir sistem kurmalıyız. Herkesi, hem toprağın korunması hem de iklim değişikliğine neden olan kömür ve diğer fosil yakıtlara dayalı enerji tüketiminin engellenmesi için yerel ve ulusal yönetimlerden taleplerde bulunmaya çağırıyoruz” dedi.
Gönüllüler çağrı yapacak
TEMA Vakfı gelecek kuşakların yaşam hakkını savunmak için Türkiye’de gönüllüleri ile birlikte çeşitli etkinlikler düzenleyecek ve toprak bozulumuna dikkat çekecek. Gönüllüler bir hafta boyunca Toprağa Saygı Yürüyüşleri, tanıtım ve bilgilendirme için stant çalışmaları ve eğitim etkinlikleri düzenleyerek toprak bozulumu ile mücadele edilmesi için herkesi harekete geçmeye davet edecek.
Toprak bozulumuna sebep olan etkenler
Ormansızlaşma
Nüfus artışı
Kentleşme
Kirlilik
İklim değişikliği
Sürdürülebilir olmayan toprak yönetimi
Toprak bozulumu tipleri
Erozyon
Biyoçeşitlilik kaybı
Asitleşme
Kirlilik
Organik madde kaybı/besin dengesizliği
Tuzlanma
Kompaklaşma/sıkışma
Sızdırmazlık/geçirimsizleşme
Organik karbon kaybı
Çözüm için neler yapılabilir?
Katılımcı toprak yönetimi,
Sürdürülebilir toprak yönetimi yatırımlarının artırılması,
Savunuculuk/farkındalık,
Erozyonu azaltma,
Asgari toprak işleme,
Toprak bilgi sistemlerinin kurulması,
Kapasite geliştirme ve yaygınlaştırma,
Toprak bozulumunu durdurma,
Bozulmuş toprakların iyileştirilmesi ve rehabilitasyonu,
Arazi kullanım planlarının uygulanması,
Atık su arıtımı,
Etkin atık tasfiyesi,
Münavebeli tarım/bitki rotasyonu,
Bitki besin maddelerinin akılcı kullanımı,
Toprak yüzeyini örtülü tutma,
Toprak organik madde içeriğini artırma,
Toprak durumunu analiz etme ve değerlendirme
(6)
